Батыр Қосағалы Төлекұлы

Батыр Қосағалы Төлекұлы — Көкшетау өңірінің тумасы. Орта жүздің ханы Уәлидің заманында өмір сүрген.

Өмірбаяны

Қазақтың белгілі күйшісі Дәулеткерей өзінің «Қосағалы» атты күйін арнаса, Ақмола-Көкше аймағында оның атымен аталатын жер, су атаулары да кездеседі. Қосағалы батыр өзінің ата-бабалары сияқты (бойы 2,76) алып денелі батыр болған.Оның жерлеуорны 4 метрді құрайды Маңдайшасындағы жазу арабша, қабір басындағы жазу қазақ және орыс тілінде: «Руы – жақсылық қарауыл», «Богатырь Қосағалы Толеков». Шағалалы өзенінің тауды айналып өтетін тұсында жақсылық қарауылға жататын Сай ауылынан тараған Жалғыз қарағай, Қырдағы ауыл, Былқылдақ, Өзен қарағай дейтін ауылдардың соңғысын Қосағалы батыр мекендеген. 1723-1730 жылдардағы «Ақтабан шұбырындыда» жадап-жүдеп осы жаққа жеткен қандастарымызға мал, жер беріп көмек көрсеткен атымтай жомарттығына сай ел-жұрт оны Баянұлы Бай-Төлек атап кеткен дейді. Қосағалыны өз тұсында Омбы шекпенділерінің шенеуніктері, татар байлары да танып, сыйласып, онымен санасқан. Оған Омбы губернаторы тарапынан «Алтын тон» аталатын оқалы шапанның тарту етіліп, бұл жәдігер жұрнағының күні кешеге дейін батыр ұрпағы Дәкен Боқанов ақсақалдың үйінде сақталып келгендігі дәлел.

Жерленген жері

Қосағалы батыр Төлекұлының кесенесі Ақмола облысы, Зеренді ауданы, Азат тауында орналасқан.