Башқұртстан автономиясы

Башқұртстан (Кіші Башқұртстан[1],Автаномбы Башқұртстан[1]; башқ. Башҡортостан, Башкурдистан) — 1917 ж. қараша 28 (е.м. қараша 15) жылы большевиктердің автономиялар реализациясының бірінші этапы ретінде, Орынбор губерниясының солтүстік және Уфа губерниясының аумағында Башқұрт облыс шуросы жариялаған және Жалпыбашқұрт құрылтайымен бекітілген ұлттық-аумақтық автаномия[2][3]. «Кіші Башқұртстан» атауын 1918 жылдың басында алды.

Башқұрдыстан
Республика
28 қараша 1917 — 4 қараша 1918


байрақ
Астанасы Стерлитамак
Діні Ислам
Аумағы 79560 км²
Халқы 1 250 059
Басқару формасы Республика
Башқұрт үкіметінің төрағасы
 - желтоқсан 1917 - қаңтар 1918
1919 ақпан - 1918 наурыз
Юлбарысұлы Юнус Бикбов
Кулаев Мұхаммед Сәхипгерейұлы

Оның әскері, парламенті, үкіметі және мемлекеттік символдары болған.

Республиканың билік органдары

өңдеу

Парламент

өңдеу

Автономды Башқұртстанның ең жоғарғы билік органы - Кіші құрылтай (башқ. Кесе Ҡоролтай). Парламентке «халқына, діңге қарамастан 22 жасқа толған екі жынысқа да тиесілі адамдар» депутат болып сайланатын. Депутаттар 3 жылға сайланатын.

Республиканың алдынғы парламентіне 22 адам(әр 100000 адамға 1 депутат) жалпы башқұрт құрылталайында сайланатын[4]. Алдыңғы парламентке министрлермен мен үкіметті тағайындауға құқық берілді.

Жасырын дауыс беру нәтижесінде Кесеқұрултайдың мүшелері болып: Юнус Бикбов (Төраға), Шагихайдар Ақшолпанов, Аллабирде Ягафаров, Саидгарей Дүкенов, Абдрахман Фахретдинов, Нұриагзам Тагиров, Гайнулла Гирфанов, Ахмет-Заки Валидов, Хажиахмет Рамеев, Мұса Смақов, Ғалиахмет сайланды Айтбаев, Хабибулла Ғабитов, ризаитдин фахретдинов, Шариф манатов, Сағит Мрявов, Харис Юмагулов, Жәңгір Әміров, Гумер Куватов, Ильдархан Мутин, Искандар Сұлтанов, Усман Тоқымбетов, Ғабдулла Идельбаев сайланды. Сондай — ақ, кіші құрылтайға Гани Абызов, Шәкір Қылысбаев, Ғабдулла Адигамов сайланды[5].

Дереккөздер

өңдеу
  1. a b Үлгі:ЭБЭ
  2. Еникеев З. И. Правовой статус Башкортостана в составе России. — Уфа: «Гилем», 2002. — 374 с. — С. 228.
  3. Парламентаризм в Башкортостане, 1-й том, 2005
  4. Члены Кесе-Курултая.(қолжетпейтін сілтеме)
  5. Постановление III Всебашкирского учредительного курултая от 20 декабря 1917 года.(қолжетпейтін сілтеме)