Бена (вабена) — Танзанияның оңтүстік-шығысындағы Руфиджи және Үлкен Руаха өзендерінің бассейндеріндегі банту тобының халқы (Иринга аймағы). Халқы 693 мың адам. (2005).[1] Хехе, поло (погоро), сангу, матумби, денденуле халықтарына жақын.

Бена
вабена
Бүкіл халықтың саны

693 000

Ең көп таралған аймақтар

 Танзания

Тілдері

бена-кинга тілі

Діні

дәстүрлі нанымдар

Тілі

өңдеу

Олар бена-кинга тілінде сөйлейді.[2]

Діні

өңдеу

Беналар дәстүрлі нанымдарды, католицизмді және исламды ұстанады.[3]

Кәсібі

өңдеу

Дәстүрлі кәсіптері – қолмен атқарылатын егіншілік (маниок, күріш, жүгері, тары-элевсина, тәтті картоп, бұршақ және басқа да көкөністер), сондай-ақ мал шаруашылығы (ұсақ мал). Дәстүрлі қолөнерден тоқу, киім-кешек пен ыдыс жасау, ағаш ою дамыған.[4]

Өмір салты

өңдеу

Туыстық есеп патрилинейлік, неке патрилокалды. Әлеуметтік құрылым патриархалдық-тайпалық генеалогиялық байланыстар жүйесіне негізделген.

 
Беналардың тұрғын үйі

Бена елді мекендері жаңбырлы маусымда су басқан өзен аңғарлары арасындағы төбелер мен биік тауларда орналасқан. Дәстүрлі тұрғын үйлері – төбесі тегіс, ауласы бар, қабырғалары қаңқалы, балшықпен сыланған төртбұрышты үй.

Дәстүрлі киімдері – мата кесіндісі, ерлер үшін – ақ, әйелдердікі – ашық түсті. Қазіргі заманғы маталардан тігілген еуропалық киімдер кең таралған. Аяқ киімдері сандалдар.

Негізгі тағамдары - өсімдік тектес тағамдар (жармалардан жасалған бұқтырылған тағамдар, көкөністер, шикі және пісірілген банандар, жемістер).[4]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Большая российская энциклопедия 2004–2017 https://old.bigenc.ru/ethnology/text/1874624
  2. Бена https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1745195
  3. Бена https://wiki2.info/%D0%91%D0%B5%D0%BD%D0%B0(қолжетпейтін сілтеме)
  4. a b народы мира / Бена http://www.etnolog.ru/people.php?id=BENA