Бертіс би Шаншарұлы

Бертіс Шаншарұлы (Бердібек) (1633–1707) — би. Орта жүз Арғын тайпасының Қаракесек (Болатқожа) руынан шыққан.

Әкесі Шаншар Бұлбұлұлы Есім хан мен Тұрсын ханның қақтығысы тұсында Есім жағында болып, айрықша көзге түскен. Шаншарұлы Бертіс 17 ғасырда жоңғар-қазақ соғысының майдандарында ерлік пен тапқырлық көрсеткен. Ташкентті, Балқаш өңірі мен Қарқаралыны жоңғар басқышыларынан азат ету шайқасында қатысқан. Жәңгір хан мен Тәуке ханның кеңесшісі болған. Ескіден жеткен аңыз әңгімелерде Шаншарұлы Бертіс биліктен тайған ханның орнына әмір болып, Ташкент өңірін басқарғандықтан "Қарқаралы хан Бертіс" аталыпты дейді. Шаншарұлы Бертіс сонымен қатар майталман шешен, дарынды ақын, өнерлі күйші болған. Еспенбет, Бектемір, Мөшеке, Қазанғап, Қантай, Тонтай тәрізді би-шешендердің, атақты күйші Тәттімбет пен Абайдын анасы Ұлжанның үлкен атасы. Балқаш қаласы жағасында шығанақ, т.ж. солтүстікте бұлақ Шаншарұлы Бертістің есімімен аталады. Ұрпағы Тәттімбет "Бертіс" атты күй шығарған. Шаншарұлы Бертіс Түркістан қаласындағы Қожа Ахмет Иасауи кесенесіне жерленген.