Беруни ауданы
Беруни ауданы (қарақ. Beruniy rayonı, Беруний районы, өзб. Beruniy tumani, Беруний тумани) — Қарақалпақстандағы (Өзбекстан) әкімшілік бірлік. Әкімшілік орталығы – Беруни қаласы.
Беруни ауданы | |
қарақ. Beruniy rayonı, Беруний районы | |
Әкімшілігі | |
---|---|
Ел | |
Кіреді | |
Әкім. орт. | |
Тарихы мен географиясы | |
Координаттары |
41°41′09″ с. е. 60°44′48″ ш. б. / 41.68583° с. е. 60.74667° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 41°41′09″ с. е. 60°44′48″ ш. б. / 41.68583° с. е. 60.74667° ш. б. (G) (O) (Я) |
Құрылған уақыты | |
Жер аумағы |
9530 км² |
Уақыт белдеуі |
+5 |
Тұрғындары | |
Тұрғыны |
197 400 адам (2022) |
Тығыздығы |
50 адам/км² |
Координаттар: 41°41′09″ с. е. 60°44′48″ ш. б. / 41.68583° с. е. 60.74667° ш. б. (G) (O) (Я) |
Тарихы
өңдеуБеруни ауданы 1930 жылы Шабаз ауданы болып құрылған. 1957 жылы Шаббаз ауданы Беруни (Бируни) ауданы болып өзгертілді. 1963 жылы аудан таратылып, 1964 жылы қалпына келтірілді[1].
Әкімшілік-аумақтық бөлінісі
өңдеу2011 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша аудан құрамына кірді[2]:
- аудан бағынысындағы қала
- қалалық елді мекен
- Бүліш
- азаматтардың ауылдық жиындары
- Абай
- Азат
- Алтынсай
- Беруни
- Бибазар
- Достық
- Қызылқала
- Матонат
- Науаи
- Саркоп
- Тыңшылық
- Шабаз
- Шимам
Археология
өңдеуБеруни ауданы Азаттың Шырқат шаруашылығы аумағында Тасқырман шұратында 1956 жылы ашылған Қазақлыжатқан (Ақшаханқала) көне қонысының орны бар. Бәлкім, Қиятқа дейін Хорезмнің астанасы Ақшаханқала болды[3].
Халықаралық қарақалпақ-аустралия археологиялық экспедициясы бұл жерден б.з.б. III—II ғасырларға жататын ежелгі хорезм тіліндегі арамей жазуының көптеген жазулары мен қабырға суреттерін тапты.
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Дүниежүзілік тарих жобасы.(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ ӘАҚБЖ Әкімшілік-аумақтық құрылымдарды белгілеу жүйесі Мұрағатталған 4 қаңтардың 2012 жылы.
- ↑ Археологтар көне Хорезм күнтізбесін тапты ма? Мұрағатталған 9 қаңтардың 2016 жылы.