Беруни ауданы

Беруни ауданы (қарақ. Beruniy rayonı, Беруний районы, өзб. Beruniy tumani, Беруний тумани) — Қарақалпақстандағы (Өзбекстан) әкімшілік бірлік. Әкімшілік орталығы – Беруни қаласы.

Беруни ауданы
қарақ. Beruniy rayonı, Беруний районы
Әкімшілігі
Ел

 Өзбекстан

Кіреді

Қарақалпақстан

Әкім. орт.

Беруни

Тарихы мен географиясы
Координаттары

41°41′09″ с. е. 60°44′48″ ш. б. / 41.68583° с. е. 60.74667° ш. б. / 41.68583; 60.74667 (G) (O) (Я)Координаттар: 41°41′09″ с. е. 60°44′48″ ш. б. / 41.68583° с. е. 60.74667° ш. б. / 41.68583; 60.74667 (G) (O) (Я)

Құрылған уақыты

1930 жылы

Жер аумағы

9530 км²

Уақыт белдеуі

+5

Тұрғындары
Тұрғыны

197 400 адам (2022)

Тығыздығы

50 адам/км²

Беруни ауданы картада

Координаттар: 41°41′09″ с. е. 60°44′48″ ш. б. / 41.68583° с. е. 60.74667° ш. б. / 41.68583; 60.74667 (G) (O) (Я)

Тарихы

өңдеу

Беруни ауданы 1930 жылы Шабаз ауданы болып құрылған. 1957 жылы Шаббаз ауданы Беруни (Бируни) ауданы болып өзгертілді. 1963 жылы аудан таратылып, 1964 жылы қалпына келтірілді[1].

Әкімшілік-аумақтық бөлінісі

өңдеу

2011 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша аудан құрамына кірді[2]:

  • аудан бағынысындағы қала
  1. Беруни
  • қалалық елді мекен
  1. Бүліш
  • азаматтардың ауылдық жиындары
  1. Абай
  2. Азат
  3. Алтынсай
  4. Беруни
  5. Бибазар
  6. Достық
  7. Қызылқала
  8. Матонат
  9. Науаи
  10. Саркоп
  11. Тыңшылық
  12. Шабаз
  13. Шимам

Археология

өңдеу

Беруни ауданы Азаттың Шырқат шаруашылығы аумағында Тасқырман шұратында 1956 жылы ашылған Қазақлыжатқан (Ақшаханқала) көне қонысының орны бар. Бәлкім, Қиятқа дейін Хорезмнің астанасы Ақшаханқала болды[3].

Халықаралық қарақалпақ-аустралия археологиялық экспедициясы бұл жерден б.з.б. III—II ғасырларға жататын ежелгі хорезм тіліндегі арамей жазуының көптеген жазулары мен қабырға суреттерін тапты.

Дереккөздер

өңдеу