Бесмүйізді қаттыбас (лат. Sclerotiaria pentaceros) – шатыршагүлділер тұқымдасына жататын көп жылдық шөптесін өсімдік. Субальпілік белдеудің қиыршық тасты беткейлерінде өседі. Биіктігі 30 см, тамыры жуан, ұршық тәрізді, сабағы нашар дамыған. Жерге төселіп өсетін сабағының айналасына жапырақтары дөңгелектене қоршай жертағандап орналасады. Жапырақ тақтасы қауырсын тәрізді тілімделіп салаланып келеді. Ұсақ ақ гүлдері жиналып жай шатырша гүлшоғырын құрап, олар топтанып күрделі гүлшоғырына бірігеді. Әр шатыршада 10 — 15-тен гүл болады. Гүлдері — дара жынысты. Шілде айында гүлдеп, тамызда жеміс береді. Жемісі призма тәрізді, ұзындығы 5 мм, көп қырлы, ұшы қалың, қысқа, біз тәрізді бүртікті, сәл сыртқа қарай иіліңкіреген 5 мүйізге ұқсас өсінділермен бітеді. Оны осы белгісіне байланысты Бесмүйізді қаттыбас деп атайды. Бесмүйізді қаттыбас өте сирек кездесетін өсімдік болғандықтан, қорғауға алынып, Қазақстанның “Қызыл кітабына” енгізілген. Ақсу-Жабағылы қорығында өседі.
[1]
Дереккөздер
өңдеу
