Бетекин (қытай жазбаларында бе-ди-инь) — Найман хандығының бір ұлысының 12 — 14 ғасырлардағы жазба деректерде кездесетін атауы. Сол деректер бойынша, 13 ғасырдың басында Бетекин ұлысы тайпалық бірлестік болған. Ол Шыңғыс ханға Орталық Азияны мекендеген тайпалардың ішінде ең соңғылардың бірі болып бағынған. 1200 ж. шамасында Бетекин ұлысы Үлкен Алтайды қоныстанған; Бетекиндер солтүстікте Енисей мен Қобданың (Оңтүстік Алтай) жоғарғы сағасына дейінгі, оңтүстікте Урунгу және Қызылбас көліне дейінгі, батыс пен солтүстік-батыста Бұқтырма алабына дейінгі жерлерді иеленген. Шыңғыс ханның тұсында Бетекиндердің әмірі Қадыр Бұйрық (Буюурук) болған, Рашид әд-Диннің (14 ғасыр) айтуынша, Қадыр Бұйрық ханның және оның аталарының ұлысы өзінің қуаты мен аумағы жағынан Найман хандығының Таян хан билеген ұлысынан, сондай-ақ, Орталық Азиядағы басқа да мемлекеттік бірлестіктерден асып түскен. Шыңғыс хан Бетекиндерді оңғұттарға қосқан, содан кейін олар бірге көшпелі өмір сүрген.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, II том