Беткей экспозициясы

Беткей экспозициясытау, жота, ойыс, сай-жыра, өзен аңғарлары, жер бедерінің, т.б. ірі пішіндерінің дүние тараптарына қарай орналасуы. Яғни Күн сәулесінің беткейге түсуі немесе беткейдің тұрақты ауа ағысына қарай бағытталуы. Беткей экспозициясы жергілікті жердің микроклиматына, топырағы мен өсімдік дүниесінің қалыптасуына әсерін тигізеді. Мысалы, Тянь-Шань, Жетісу (Жоңғар) Алатауы, Алтай тауларының жоғарғы белдеуінің солтүстік беткейінде жаз айларында қар жамылғысы сақталса, оңтүстік беткейіндегі сондай биіктікте қар сақталмайды. Одан төмен белдеудегі солтүстік беткейде орман-тоғай және өсімдік жамылғысы оңтүстік беткейге қарағанда қалың өседі.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, II том