Бобринский жарқанаты

Бобринский жарқанаты (лат. Eptesicus bobrinskoi) - қолқанаттылар отрядының жалтыртұмсықты жарқанаттар тұқымдасына жатады. Қазақстанда Атырау, Ақтөбе, Қызылорда, Қарағанды облыстарында таралған. Шөлді-шөлейтті аймақтардың құмды, тақырлы, жазық жерлерінде кездеседі. Ескі зираттар мен ғимараттардың қуыстарында мекендейді. Дене тұрқы 46 — 61 мм, салм. 5,5 — 12 г. Қол сүйегінің ұзындығы 32,5 — 37 мм. Арқасы құм түстес сарғыш, бауыры ақшыл келеді. Басқа жарқанаттардан ерекшелігі: түсі ақшыл, ұшу жарғағы мөлдірлеу болады. Түн жәндіктерімен қоректенеді. Жылына бір ғана жарқанат туады. Көбіне жалғыз тіршілік етеді. Қазақстанда қазіргі кезде 70 және 100 бастан тұратын үлкен 2 тобыры ғана белгілі. Жалпы саны бірнеше мыңнан аспайды. Тіршілігі әлі толық зерттелмеген. Сирек кездесетін эндемик түр болғандықтан қорғауға алынып, Қазақстаның Қызыл кітабына енгізілген (1996).

Бобринский жарқанаты
Амандық күйі
Least Concern (IUCN)
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар Жамағаты: Хордалылар Табы: Сүтқоректілер Сабы: Қолқанаттылар Тұқымдасы: Vespertilionidae Тегі: Eptesicus Түрі: E. bobrinskoi
Екі-есімді атауы
Eptesicus bobrinskoi Kuzyakin, 1935

Статус

III-ші санат. Таралуы шектеулі сирек кездесетін түр.

Генофондысын сақтау үшін таксонның маңызы

Республикамыздан тыс 5 жерді есептемегенде, Қазақстан эндемигі. Біздің елімізде сипатталып жазылған жарқанат.

Таралуы

Таралу аймағы шағын жарқанат. Ол Арал теңізінің солтүстік және солтүстік-шығыс жағалауында (45-490 с.ш. және 62-69 с.ш.) бөлек-бөлек учаскелерде таралған. Бобринский жарқанаты едәуір Торғай өзенінің төменгі жағында, Ырғыз-Шелқар, Арысқұм, Бетпақдаланың солтүстік-батыс жағында, Сарысу өзенінің орта ағысында кездеседі.

Мекендейтін жерлері

Солтүстік шөл дала мен шөлейтті өңірдің оңтүстік жағы. Құмды, сазды, жусанды және жусанды дәнді жерлерді мекендейді.

Саны

Саны аз түр. Мамандар 4 жыл ішінде еліміздің шөлдерінен 300-дей ғана жарқанатты есепке алған. Қазақстан территориясында Бобринский жарқанатының жалпы саны бірнеше мыңдай деп есептелінеді. Қазірде оның 100 және 70 жарқанаттан тұратын екі колониясы белгілі.

Негізгі шектеуші факторлар

Анықталған жоқ. Мүмкін, ескі бейіттер мен ғимараттарды бұзу және оларды коллекция үшін жинауда әсер етеді шығар. Биологиялық ерекшеліктері. Көптеген колониялары су көздеріне жақын орналасынды, ол одан алыстау жерлерде сирек кездеседі. Жіңішке қуыстар мен құрылыстарда мекендейді. Күмбездердің ішіндегі қуыстар олардың негізгі мекендері. Түнгі жол аулауға кеш (21-22 сағ. аралығында) шығады. Қоныстарында өте сақ. Аналықтары туар кезде 6-8-ден жиналып, бір-бірден бала туады. Ол кезде олардың манында бірден ғана ересек еркектері ғана кездесті. Балаларын кеш, маусым айының орта кезінде дүниеге келтіреді.

Қолда өсіру

Мәлімет жоқ.

Қабылданған қорғау шаралары

Аулауға тиым салынған.

Қорғауды керек ететін шаралар

Анықталған жоқ.

Зерттеу жөніндегі ұсыныстар

Биологиясын зерттеу керек.