Богазкөй архиві

Богазкөй мұрағаты — ертедегі Хетт мемлекетінің астанасы Хаттусастың орнындағы Богазкөй (Түркия) қ-нан табылған архив. 15 мыңнан астам сына жазулы (негізінен хетт тілінде) қыш “табақшалардан” құралған, тарихи және салт-жораға байланысты текстердің үзінділері Кіші Азияның ежелгі лувий, палай, хетт, хурит тілдерінде жазылған. Богазкөй архивінде патша хабарлары, бұйрықтары, шарттары, патшалардың тізімі, дипломатиялық хаттары, сый жазбалары, заңдар жинағы, сот хаттамалары, мифолология және діни текстер, астрономия болжамдар, шумер-аккад-хетт сөздіктері, жылқы өсіру жайлы шығармалар, т.б. бар. Богазкөй архивінен табылған жазба ескерткіштердің басым бөлігі б.з.б. 14 — 13 ғ-лардағы жаңа хетт кезеңін, кейбір азғана нұсқалары б.з.б. 17 — 16 ғ-ларды қамтиды. Богазкөй архивін 1906 — 12 ж. Г. Винклер тауып, жарым-жартылай қазба жұмыстарын жүргізген. 1970 — 80 жылдардағы зерттеу жұмыстары Ежелгі дүние туралы тыңғылықты мәліметтер берді.

Дереккөздер

өңдеу

«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, II том