Булаев ауданы

Булаев ауданы — Солтүстік Қазақстан облысының солтүстік-шығысындағы әкімшілік аудан. Жерінің аумағы 7,8 мың км². Тұрғыны 49,6 мың адам (1999). Аудан бір қалалық, 24 ауылдық әкімшілік округке бөлінген. Орталығы — Булаев қаласы Аудан жері Батыс Сібір ойпатының оңтүстік бөлігіндегі Есіл даласының шығысында орналасқан. Жер бедері жазық (абсолюттік биіктігі 100 — 130 м). Климаты тым континенттік. Қаңтардың орташа температурасы –18ӘС, шілдеде 18ӘС. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 280 — 350 мм шамасында. Аудан жерінде көлдер көп. Тұщы көлдер (Конюхово, Қамысты, Қарабие) солтүстігіндегі орманды жерлерде; ащы көлдер оңтүстік-батысы мен солтүстік-шығысында (Камышлово, Соленое, Келтесор) кездеседі. Тың игеру жылдары мұнда бірнеше кішігірім тоғандар салынған. Есіл өзенінен ұзындығы 2,0 км су құбыры тартылған. Ауданның солтүстігіндегі сұр және күлгін топырақты жерлерінде қайыңды, теректі орман, оңтүстігіндегі қара және карбонатты қара топырақты даласында бетегелі-селеулі шөптер өседі. Жануарлар дүниесінен: қасқыр, түлкі, қарсақ, орманда (ауданның 11% аумағын алады) — бұлан, елік, құр, шіл, т.б., тұщы көлдерде — қаз,аққу, үйрек мекендейді. Халқының тығызд. 1 км²-ге 7,0 адамнан келеді. Аудан негізінен егіншілікке және мал өсіруге маманданған. Ауыл шаруашылығына пайдаланылатын жері 637,0 мың га (1997), оның 491,3 мың га-сы егістік, 6,2 мың га техникалық дақылдар, 4 мың га жерін картоп, 140,5 мың га-сы мал жайылымын құрайды. Етті-сүтті ірі қара мал өсіруге маманданған. Мал шаруашылығының 56%-ін ірі қара мал, шошқа 38,8%-ін, қалғанын қой және жылқы шаруашылығы құрайды. Булаев ауданында май, нан, құрама жем зауыттары, тамақ өнеркәсібі комбинаттары, тігін фабрикасы, т.б. бірнеше акционерлік қоғамдар мен өндірістік кооперативтер жұмыс істейді. Жалпы және арнайы білім беретін 39 мектеп, 67 дәрігерлік-амбулаториялық пункт, 4 аурухана, 6 санитарлық-дәрігерлік амбулатория бар. Булаев қаласының жанынан Транссібір т. ж. магистралі мен мемлекетаралық маңызы бар Петропавл — Омбы автомобиль жолы өтеді. Ауданның Сарытомар ауылында жыл сайын республикалық Мағжан Жұмабай оқулары өтеді.

Дереккөздер

«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, II том