Вала

Вала (вале, ала, уала, валба, виле) – Гананың солтүстік-батысында, Қара Вольта мен Кулпон өзендерінің аралығында тұратын халық. Жалпы саны 100 мыңға жуық адамды құрайды. Туыстас халықтар: дагари, мара, моси, мампруси, дагомба.

Вала
вале, ала, уала, валба, виле
Бүкіл халықтың саны
100 000
Ең көп таралған аймақтар
Гана
Тілдері
вале тілі
Діні
суннизм, дәстүрлі нанымдар

Тілі

Олар нигер-кордофан отбасының гур топтарына жататын вале тілінде сөйлейді.

Діні

Валалардың көпшілігі - сүнниттік мұсылмандар, айтарлықтай бөлігі дәстүрлі нанымдарды ұстанады, католиктік христиандар бар.

Кәсібі

Негізгі кәсіптері тропикалық егіншілік (тары, жүгері, бұршақ, күріш, жержаңғақ, ямс, көкөністер) және мал шаруашылығы (ірі қара және ұсақ мал). Қолөнерден – ұсталық, тоқу, керамика, тоқымашылық, тері өңдеу дамыған. Гананың оңтүстік аймақтарында какао плантацияларында және тау-кен кәсіпорындарында маусымдық жұмыс кең таралған.

Өмір салты

Көпбалалы қауымдар мен патрилинейлік рулар дәстүрлі әлеуметтік ұйымның негізін құрайды. Неке келісімі вирилокальды, көп әйел алушылық таралған.

Дәстүрлі наным-сенімдер ата-бабалар культтерімен және табиғаттың жанды күштерімен (жер, су, от) байланысты. Тендана («жерді сақтаушылар») - жер культінің діни қызметкерлері және көріпкелдер - айтарлықтай әсерге ие. Негізгі фольклорлық жанрларға ән, ертегі, мақал-мәтелдер жатады. Дәстүрлі сүндетке отырғызу ырымы сақталған.

Дәстүрлі мекендері - жазық шатырлары бар, тікбұрышты сазды үйлер. Шаруашылық ғимараттар дөңгелек, түнде мал ұсталатын жабық аула бар.

Күнделікті киімдері – белге оралған мата, мерекеде – ерлер ұзын ақ көйлек (көбінесе түрлі түсті жолақтары бар), әйелдер қысқа белдемше киеді.

Азық-түлік негізінен сүт және көкөністер (жарма, бәліш, қайнатылған, қуырылған және пісірілген түйнектер мен бұршақ) болып табылады.