Варикоз

Варикоз (лат. 'varіcosіs' — кеңею) — аяқтағы вена қан тамырларының кеңейіп түйінделуі.

Ауру кезінде вена тамыры кеңейіп, ұзарып, түйінделіп, білеуленіп, серпімділік қасиетін жояды. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметі бойынша, Жер шарындағы халықтың 10 — 15%-і осы кеселге шалдыққан, ерлерге қарағанда әйелдерде (әсіресе, жүкті әйелдерде) бұл ауру 4 есе жиі кездеседі. Варикозбен ауырғанда көбіне вена қан тамыр қабырғаларының әлсіздігіне байланысты қан айналысының жылдамдығы төмендеп, қан вена ішінде ұйиды немесе тамыр қабырғасында ісік болса, соның салдарынан тамыр қысылып, кей жерлері түйінделеді (қара: Тромбофлебит). Ауру баяу басталады да, бірте-бірте тамыр созылып, үстіндегі терісі көгереді, кейде сол жер жұқарып тесіледі. Науқас адам аяғына ауыр салмақ түскендей сезініп, балтыр еті тартылып, тез шаршағыш келеді. Аяқ ісініп, ауру күшейе түседі. Варикоз көбіне ұзақ уақыт аяғынан тұрып ауыр жұмыс істейтін адамдарда (шаштараз, аспаз, мұғалім, т.б.) кездеседі. Варикоздың тұқым қуалайтын жағдайлары да анықтаған. Аурудан алдын ала сақтану үшін (егер бұл ауруға ағза іштен туа бейім келсе) ондай адамға жалпы ағзаны шынықтыратын, әлдендіретін ем қолданылады (емдік физкультура, түрлі витамин қабылдау, ванна алу). Жүкті әйелдер Варикоздың алғашқы белгілері білінісімен (2 — 3 айлығынан бастап) созылмалы бандаж кию керек. Оны босанғаннан кейін де 1 — 2 ай киген жөн. Аурудың асқынған түрінде хирургиялық операция жасалып, түйінделген веналар алынып тасталады.