Геосинклинальдық аймақ

Геосинклинальдық аймақ (геосинклинальдық зона) — геосинклиналь-платформаға қарама-қарсы қойылатын жер қабығының тектоникалық қозғалмалы аймағы. Геосинклинальдық аймақ ішінде ойыс немесе геосинклиналь майысулары, оларды бөлетін геоантиклиналь жүйелері дамиды. Геосинклиналь аймагында қатпарлар бұзылып, қирап, терең магманың атқылауын туғызады да, жер қабығының күшті қозғалысы болып отырады. Геосинклинальдық аймақ ондаған, жүздеген миллион жыл бойы дами келе, ақырында қатпарлы аймаққа айналып, тектоникалық қозгалмалығын әлсіретеді, тіпті жоғалтады және платформа қасиетіне айналады. Геосинклинальдық аймақтың бастапқы дамуы кезінде майысу процестері мен қалық вулкандық, шөкпе жыныстардың жиналу проц.ееікүшті болады, ал соңгы кезеңінде — қысу құбылысы, қатпар жасалуы, граниттік интрузиясының қосылуы басым болып отырады. Геосинклиналь аймағы қатпарлы аймаққа айнала келе, биік тау өлкелерін жасайды.

Дереккөздер өңдеу

  • Русско-казахский толковый географический словарь. Под общей редакцией академика АН КазССР, проф. С. К. Кенесбаева и кандидата филол. наук А. А. Абдрахманова. Алма-Ата, Изд-во «Наука», 1966, стр. 204. (Академия наук Казахской ССР. Институт языкознания. Сектор физической географии). Составители: Ж. Аубакиров, С. Абдрахманов, К. Базарбаев.