Гессендік шыбын

Гессендік шыбын немесе Астық масасы (лат. Mayetiola destructor) - галлиц тұқымдас жәндік.[1]

Гессендік шыбын

Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Буынаяқтылар
Табы: Жәндіктер
Сабы: Қосқанаттылар
Тұқымдасы: Галлица
Кіші тұқымдасы: Cecidomyiinae
Ұлы тайпасы: Lasiopteridi
Тайпасы: Oligotrophini

Сипаттама

өңдеу

Ұзындығы 2,5-3,5 мм.

Таралу аймағы

өңдеу

Еуразия, Солтүстік Африка және Солтүстік Америкада, ТМД-да, Еуропа бөлшектерінде, Закавказьеде, Сібірде және Орта Азияда таралған.

Көбеюі

өңдеу

Жылына 3 ұрпаққа дейін береді. Жаздық бидайдың шығуымен бірінші ұрпақ ұша бастайды. Жұмыртқасын жапырақтарға салады, (500-ге дейін). Балаңқұрттың бірінші ұрпақтары жапырақтар қуысында жапырақтар шыққанша өмір сүреді, ал екіншілері, дақыл сабақтарында, шырындарын сорады және кебінуге әкеледі.

Экология

өңдеу

Гессендік шыбындар бидайды, арпаны, қара бидайды зақымдайды-Гессендік шыбындардың бірнеше түрлері бар, (ТМД еуропалық бөлігінде, 4), олар бидайдың түрлі сұрыптарында мекендейді.

Дереккөздер

өңдеу
  1. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3