Гиперреализм

Гиперреализм — нысанды фотореализацияға негізделген сурет салу мен мүсіндеудің стилі. Гиперреализм АҚШ-та 20 ғасырдың ортасында пайда болды, басты мақсаты - шын бейнені, ақиқатты көрсету.

Нетаниядағы (Израиль) гиперреалистік граффити

А. Рече-Мора. "Хонтанарес" асханасынан Алькала көшесіне қарай Севилья көшесі. 1993 ж. Сурет бір қарағанда жоғары ажыратымдылықтағы фотосуретке ұқсайды.

Ерекшеліктері

Гиперреализмнің бағыты жағынан өте жақын фотореализмнен негізгі айырмашылығы - айқын байқалатын эмоционалды компонентке ие. Кескіндеме, сурет немесе мүсінмен жұмыс жасау кезінде автор беттің мінсіз текстурасы, көлеңкелер ойыны және жарық эффектілері бар объектінің өте шынайы көркем елесін жасайды. Бұл стиль концептуализмге мүлдем қарама-қайшы, онда автордың идеясы, суреттің көркемдік көрінісіне қарағанда, әлдеқайда маңызды болып саналады.

Гиперреализмнің негізгі ерекшеліктеріне келесілер жатады:

• Түпнұсқалық бейнені жасау және кенепке ауыстыру үшін фотографиялық жабдықты пайдалану.
• Мүсіндер жасау үшін қолданылатын әртүрлі материалдар.
• Суреттердің үлкен өлшемдері.
• Суреттерді бояу кезінде аэрографиялық техниканы кең қолдану.
• Нысанның барлық бөлшектерін мұқият көрсете отырып, жоғары ажыратымдылықтағы суреттер салу.

Гиперреалист - суретшілер көбінесе портрет, пейзаж немесе натюрморт жанрында жұмыс істейді. Сонымен қатар, олардың арасында аса өзекті қоғамдық және саяси тақырыптарда көркем шығармалар жасауды жөн көретін авторлар да бар.

Құралдар

Көркем суретті түсті және ақ-қара фотосуреттерге шеберлікпен еліктеп салу үшін кескіндеме және графика шеберлері әртүрлі техникалар мен құралдарды қолданады:

• Қарапайым қарындаштар мен пастельдер;
• Сангина және көмір;
• Май және акрил бояулары;
• Шарикті қаламдар мен аэрозольдер.

Тарихы

Гиперреализм тарихы 1960 жылдардың аяғында бастау алады және жарты ғасырдан сәл асады. Жаңа стильдер көбінесе сол жылдардағы фототехникалық жабдықтардың техникалық мүмкіндіктерінің айтарлықтай жақсаруына байланысты пайда болды. Нарықта жоғары сапалы суреттер жасау үшін өте қолайлы камералар пайда болды. Бұл көркемдік техникалар мен құралдарды қолдана отырып фотосуреттер негізінде суреттер салуға түрткі болды.

Көпшілік гиперреализм терминін алғаш рет 1973 жылы Брюссельдегі аттас көрмеде естіп, таңысты. Жаңа стиль атауының авторы бельгиялық антиквар Изи́ Брашо́ (Isy Brachot) болды. Көрме Еуропаның мәдени өміріндегі жарқын оқиға болды, онда көптеген американдық, неміс, француз және итальяндық шеберлердің жаңа стильдегі жұмыстары қойылды. Гиперреалистердің жұмыстары сыншылдар мен жұртшылық арасында үлкен қызығушылық тудырды, бірақ келесі 10 жыл ішінде бұл бағыттың танымалдығы кеміді.

Гиперреализмге деген қызығушылықтың екінші толқынының себебі ХХІ ғасырдың басында, барлық адамдарға қол жетімді цифрлық фотографияның пайда болуына байланысты еді. Нәтижесінде, бұл бағытта жұмыс істейтін суретшілерге жоғары сапалы фотосуреттер түсіріп, оларды кескіндеме мен суреттерге негіз ретінде пайдалануға тамаша мүмкіндік туды. Қазіргі таңда гиперреализм бейнелеу өнерінің маңызды бөлігі болып табылады. Осы стильдегі суретшілердің жұмыстарының көрмелері көптеген көрермендерді жинайды, ал ең жақсы туындыларды әр түрлі елдердің меценаттары қуана-қуана сатып алады.

Танымал шеберлері

• Рон Мьюек - Аустралияның ең танымал заманауи гиперреалист мүсіншісі. Ол кішкентай композицияларды да, монументалды өнер туындыларын да оңай жасай алады.
• Готфрид Хельнвайн - өзінің белсенді әлеуметтік позициясы және жұмысының өткір әлеуметтік бағытымен бүкіл әлемге танылған ирландық суретші. Өз жұмыстарында Холокост тақырыбына жиі сілтеме жасайды.
• Эмануэль Дасканио - ақ-қара кескіндеме мен портретке маманданатын итальяндық жас суретші.
• Бернардо Торренс - испандық суретші, өзінің табиғи тіршілік ету ортасынан ажыратылған ерлер мен әйелдердің керемет портреттерімен танымал.