Дала марчелласы

Дала марчелласы (Morchella steppіcola) – дискомицеттер қатарына жататын қалпақшалы саңырауқұлақ. Ол ұсақ тастар араласқан тастақ жерлерде және жусанды-ерменді дала мен әр түрлі шөптесін өсімдіктердің арасында өседі. Қазақстанның қиыр оңтүстігінде кездеседі. Қалпақша мен түбіртектен тұратын жемісті денесінің биіктігі 25 см-ге, салмағы 2 кг-ға дейін жетеді. Қалпақшасының пішіні шар тәрізді, диаметрі 15 – 16 см, сұрғылт қоңыр түсті, қалың, етті-шырынды. Үстіңгі бетін араның ұясына ұқсаған үшбұрышты шұңқыр ұяшықтар торлап жатады. Түбіртегі ақшыл сұр түсті, жұмыр, тығыз, қысқа, көп қатпарлы. Сәуірде жемісті денесі толысады, мамырда споралары жетіледі. Дала марчелласы жеуге жарамды саңырауқұлақтарға жатады, бірақ құрамындағы гельвель қышқылы өте улы, оны ыстық суда қайнатқанда, кептіргенде улылығын жояды. Сондықтан тағам дайындар алдында 5 – 7 мин қайнатып, суын төгіп тастау керек. Дала марчелласы жылдан-жылға таралу аймағының азаюына байланысты қорғауға алынып, Қазақстанның «Қызыл кітабына» енгізілген.