Дефектология[1] (лат. defectus – жетімсіздік және гр. λόγος – ілім)педагогиканың көру, есту, сөйлеу мүшелерінде, ақыл-ойының дамуында бұзылысы бар балаларды оқыту мен тәрбиелеу мәселелерін зерттейтін арнаулы саласы.

Дефектология төрт салаға бөлінеді: сурдопедагогика – есту қабілеті зақымдалған балаларға, тифлопедагогика – көру қабілеті зақымдалған балаларға, олигофренопедагогика – ақыл-ойында бұзылысы бар балаларға, логопедия - сөйлеу тілінің бұзылысы бар балаларға білім және тәрбие беру проблемаларын зерттейді. Дефектология, сондай-ақ дененің күрделі бұзылыстары (көрмейтін және естімейтін,естімейтін және ақыл-ой кемістігі бар,және т.б.) балаларды оқытып тәрбиелеуді де қамтиды.

Дефектология невропатология, генетика, психология, педагогика, тіл білімі секілді бірқатар ғылым салаларымен де тығыз байланысты. Шет елдердің көпшілігінде «Дефектология» терминінің орнына «арнайы оқыту» термині қолданылады. Ал Германияда, Австрияда, Швецияда бұл сала «емдік педагогика» деп аталады. Бұрынғы КСРО-да Дефектология жөніндегі ғылым-зерттеу жұмыстарын Мәскеудегі Педагогика ғылымдар академиясының Дефектология институтында, Киев педагогика және психология институтында, басқа да педагогикалық институттардың дефектология факультеттерінің кафедраларында, мектептерде жүргізілді. 1931 жылы Алматыда естімейтін, 1932 жылы көзінде бұзылысы бар балалар үшін алғашқы арнаулы мектептер ашылды. XX ғасырдың 60-жылдарынан бастап көмекші мектептер жұмыс істеп келеді. Мұндай мектептерде жұмыс істейтін арнаулы кадрлар 1976 жылдан Алматы мемлекеттік университетінде, 1984 жылдан Қарағанды(қолжетпейтін сілтеме) мемлекеттік университетінде даярланады. Қазақстанда табиғи кемістігі бар балалар мемлекет есебінен арнаулы мектептерде тегін оқытылады.[2]

Сыртқы сілтемелер өңдеу

http://ru.wikipedia.org/wiki/Дефектология

Дереккөздер өңдеу

  1. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Педагогика / О 74 Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: "ЭКО" ҒӨФ. 2006. - 482 б. ISBN 9965-808-85-6
  2. Қазақ Энциклопедиясы