Джон Стюарт, Бьюкен графы

Джон Стюарт (ағыл. John Stewart; шам. 1380 — 17 тамыз 1424) — Бьюкен (Бухан) (1406 жылдан бастап) мен Росс графы (1415 жылдан бастап), Жүзжылдық соғыс кезіндегі шотландық қолбасшы, Франция коннетаблі (1421 жылы сәуірден бастап).

Джон Стюарт
ағыл. John Stewart
Туған күні	1381 (1381)
Туған жері	Шотландия
Қайтыс болған күні	17 тамыз 1424 (1424-08-17)
Қайтыс болған жері	Вернёй-сюр-Авр
Шайқасы	Жүзжылдық соғыс Боже түбіндегі шайқас Краван түбіндегі шайқас

Джон Стюарт XV ғасырдың басында Шотландияның регенті мен билеушісі Роберт Стюарттың екінші ұлы.

Шотландияда

1406 жылы Олбани герцогы солтүстік-шығыс Шотландиядағы Бьюкен графтығын екінші ұлына берді. Жас граф Олбани герцогының дәстүрлі түрде кельттік кландар басты рөлді ойнайтын елдің таулы аймақтарына әсерін арттыру үшін күресте маңызды рөл атқарды. 1411 жылдан бастап, Олбани мен Аралдар лорды, Дональд Макдональд арасында шотландық таулы аймақтары (Хайланд) және әсіресе Росс графтігіне билік ету үшін күрес болды. 1411 жылы Харлоу түбіндегі шайқас екі жаққа да ешқандай айқынды жеңіс әкелмеді, бірақ Стюарттарға Росста өз билігін орнатуға мүмкіндік берді: 1415 жылы Эуфемия, Росс графинясы, Джон Стюартқа графтықты берді.

Францияда

1419 жылы Джон Стюарт Францияға барған алғашқы ірі шотланд экспедициясын басқарды. Нормандияны ағылшындардың жаулап алуы және дофин Карлдың биліктен шеттелуінен, Шотландия ескі одақтасына көмекке келді.Нормандияны ағылшындардың жаулап алуы және дофин Карлдың биліктен шеттелуінен, Шотландия ескі одақтасына көмекке келді. 1419 жылдың қазан айында Бьюкен графы бастаған біраз жасақ Ла-Рошелге келді. Келесі жылы Бьюкен Шотландияға өзінің әскерін толықтыру үшін қайтып оралды: 27 мамырда ол әлі Францияда болды, 28 шілдеде Шотландияда, ал 12 тамызда Францияда тағы болды. Шотландық күш дофин әскеріне өте пайдалы болды. Ағылшын-бургунд әскерлерінің қозғалысын тоқтата алды, ал 1421 жылы 22 наурызда Бьюкен графы бастаған шотландық жасақ Боже шайқасында ағылшын әскерінің бірін жеңді. Бұл Ағылшындық Генрих V-нің жорықтарынан кейінгі Англияны жеңген алғашқы ірі жеңіс. Бауэр жазбасы бойынша, Боже шайқасында, Бьюкен графының қолынан, Джон Суинтон жараланған жау қолбасшысы Кларенс герцогы қаза тапты. Бұл жеңістен кейін Бьюкен графы Турендегі Шатийон-сюр-Индр сеньориосын алды және король оны Франция коннетаблі етіп тағайындады.

Келесі жылдары Франциядағы әскери операциялар өзгермелі табыстармен дамыды. 1423 жылы Краван шайқасында франко-шотланд әскері үлкен шығынға ұшырады. Әскерін толтыру үшін, 1423 жылы жаздың басында Бьюкен елшілікпен бірге еліне келіп, 1424 жылдың басында Францияға келген Дуглас графы бастаған әскерді қайтадан жинады. 27 наурызда Сен-Жан-д’Анжели Бьюкен мен Дугласты қарсы алды. Алайда, 1424 жылы 17 тамызда Вернёе шайқасында Бедфорд герцогы франко-шотландық әскерді талқандады. Бұл шайқаста Бькен графы қаза тапты. «Туреннің әйгілі герцогы, Францияның коннетаблі мен Джеймс де Дугластың мәйіттері кафедралды соборға әкелінді ... Тур қаласындағы Сен-Гатьенге ... іргелері тиіп жерленген жерге...».

Джон Стюарт қайтыс болғаннан кейін, оның мүлкін Яков І тәркіледі. Франциядағы Бьюкен графының табысы көптеген шотланд әулеттеріне француз сарайына жол ашты. Француз короліне арнайы шотландық гвардия құрылды.

Отбасы

1413 жылы қарашада Джон Стюарт 4-ші Дуглас графы, Арчибальдтың қызы, леди Елизавета Дугласқа (шам. 1451 ж. қай.) үйленді. Тек жалғыз қызы Маргарет Стюарт болды (қай. 1461), ол 1436 жылы 1-ші Сетон лорды, Джордж Сетонға (қай. 1478) тұрмысқа шықты.