Домино (лат. domіnus – мырза) – үстелде ойналатын ойын. Қазіргі Доминода 28 тас бар. Әр тасқа нөлден алтыға дейін белгі салынған. Доминоны көбіне төрт адам ойнайды.

Тарихы өңдеу

11 ғ-да Қытайда куат пай(сүйектегі кесте) деген атпен пайда болған. Еуропаға венециялық саяхатшы Марко Поло әкелген.

Ойнау ережесі[1] өңдеу

Екіден төрт адамға дейін ойнайды. Екі адам үшін жеті плитка, үш-төрт адам үшін бесеу бөлінеді. Қалғаны жабық қорыққа («базар») орналастырылған. Қарапайым «аула» доминосында ойыншы 1: 1 дублімен басталады, ал егер ешкімде ондай дубль болмаса, басқалары өсу ретімен жүреді. 0: 0-ден бастап («бос-бос», «жалаңаш <Вася>») жүруге тыйым салынады. Егер қолдарда дубль болмаса, олар ең аз ұпай санымен сүйектен басталады: 0: 1-ден бастап және одан әрі қарай.

Келесі ойыншылар тиісті ұпайлармен сүйектерді қояды (1: 2, 1: 3, 1: *,…). Егер келесі қадамдағы ойыншының сүйегі болмаса, оны резервтен іздеуі керек («базарға бару»): ол «базардан» бір домино плиткасын қажетті саны бар сүйек түскенше таңдайды. Содан кейін ойыншы өз жүрісін өткізіп жібереді («айналдырады») және келесі әрекетті орындайды.

Ойын ойыншылардың бірі соңғы өлімді қойған кезде аяқталады, яғни оның қолында домино қалмағанда. Әрі қарай, онымен бірге қалған серіктестерінің ұпайлары есептеледі, олар жеңімпаздың активіне түседі. Әдетте партия келісім бойынша 200, 300, 500 ұпайға дейін ойнайды. Егер қарсыластың «қолында» 0: 0 бір ғана дубль қалса, онда ол 25 ұпай болып саналады (егер басқа сүйек бар болса, онда «бос-бос» ешқандай жолмен есепке алынбайды).

Мүмкін, ойын «балықпен» аяқталуы мүмкін - бұл әр ойыншының қолында әлі де сүйектері болған кездегі бұғаттаудың атауы, бірақ ешкімде есеп беретін ештеңе жоқ.

Бұғаттау кезінде («балықтар») жеңімпаз қолында ең аз ұпай бар адамға тиесілі: ол барлық басқалардың ұпайларын өзінен алып тастайды.

Дереккөздер өңдеу

Сілтемелер өңдеу