Дьюла Немет
Дьюла Немет (1890, Карцаг, Мажарстан – 1976, Будапешт, Мажарстан) — мажар түркітанушысы, лингвист, шығыстанушы.
| Дьюла Немет | |
| маж. Németh Gyula | |
 | |
| Туған күні | |
|---|---|
| Туған жері | |
| Қайтыс болған күні |
14 желтоқсан 1976 (86 жас) |
| Қайтыс болған жері | |
| Азаматтығы | |
| Альма-матер | |
| Марапаттары | |
Будапешт институтін бітірген (1914).
Немет зерттеу еңбектерінде мажарлар мен ортағасырлық түркілердің тарихи, мәдени байланыстарын ашып көрсетті. Көне жазба деректердегі тарихи-этникалық, тілдік байланыстарды, Шығыс Еуропа аумағындағы руник. жазуларды Орхон, Талас руналарымен салыстыра зерттеді. Орта ғасырларда Еуропаға қоныс аударған сюнну (ғұн), көне түркі, құман-қыпшақтар, башқұрт, қыпшақ, т.б. түркі тілдес елдердің мажар халқымен байланысын зерттеп, “Еуропаға қоныс тепкен мажарлардың қалыптасуы” (1930), “Еділ патша мен оның ғұндары” атты еңбектер (1940, 1986) жазды. Сондай-ақ мажар тіліне орта кезеңде енген көптеген жер-су (Дебрецен, Өзөн, маклар, чепел, т.б.), ру-тайпа атауларының (Дьюрмат, Шалан, Булчу, т.б.) түркі сөздері екендігін дәлелдеді. Н-тің 300-ден астам ғыл. еңбегі “Якут тілі фонетикасының негіздері”, (1914); “Түрік тілінің грамматикасы”, (1916, ағылшын тілінде 1966); “Якут тіліндегі созылыңқы дауыстылар”, (1915); “Болгариядағы түрік диалектісі туралы” (1956), тағы басқа Сібір мен Қырым, Еділ бойы мен Кавказ халықтарының және түркілердің тілін, әдебиеті мен фольклорын, этнографиясын, тарихын зерттеуге негізделген.[1]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VII том 2 бөлім
| Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Category:Gyula Németh (linguist) |