Діни-мемориалдық сәулет өнер ескерткіштері

Діни-мемориалдық сәулет өнер ескерткіштері Қазақстанның басқа аймақтарынан өзіндік ерекшеліктерімен көзге түседі. Ғасырлар бойы үзілмей жалғасып келе жатқан халық өнерінің алуан түрлі жәдігерлері Маңғыстау өлкесіндегі дәстүрлі сәулет өнерінің көп ғасырлық тарихын айқындайды. Өлкедегі көптеген сәулет өнерінің туындылары ерекше сапалы жергілікті тастардан таңдалып жасалғандықтан осы кезге дейін бұзылмай сақталған. Өлке қорымдарында тұрғызылған діни-мемориалдық ескерткіштердің негізгі бөлігі 8 – 9 ғасырлардан бастап 20 ғасырға дейінгі кезеңді қамтиды. Бұл ескерткіштер көбіне үлкенді-кішілі қорымдарда орын тепкен. Ежелгі қорымдарда шоғырланған діни-мемориалдық ескерткіштерді үлкен (күмбез тамдар мен сағанатамдар) және кіші (құлпытас, қойтас, т.б.) сәулет пішіндері деп топтауға болады. Қабір үсті ескерткіштері Маңғыстау өлкесін мекендеген көшпелі тайпалардың бағзы заманнан осы күнге дейінгі өмір-тұрмысы мен тарихынан, діни-танымдық көзқарастарынан, жалпы сәулет өнерінің өркендеу процесінен хабар береді.[1] [2] [3]

[4]

Дереккөздер өңдеу

  1. «Маңғыстау» энциклопедиясына, Компьютерлік-баспа орталығы, 2007
  2. «Қазақ Совет энциклопедиясы» (12 томдық), Алматы, 1972 – 1978;
  3. Маңғыстау энциклопедиясы, Алматы, 1997;
  4. «Қазақстан» ұлттық энциклопедиясы (10 томдық), Алматы, 1998 – 2007.