Дәуіт Хасанов
Дәуіт Хасанов (1938 Бегайдар аулы Бегайдар ауылы, Новобогат ауданы Гурьев облысы – 26 қыркүйек 2002 Атырау) — геофизик. Кеңес Одағының және Қазақстан Республикасының мемлекет қайраткері.
| Дәуіт Хасанов | ||
 | ||
| Туған күні | ||
|---|---|---|
| Туған жері |
Бегайдар ауылы, Новобогат ауданы Гурьев облысы | |
| Қайтыс болған күні | ||
| Қайтыс болған жері | ||
| Азаматтығы | ||
| Қызметі |
Геофизик | |
| Марапаттары мен сыйлықтары |
| |
Өмірбаян
өңдеуДәуіт Хасанов 1938 жылы Бегайдар аулында Новобогат ауданы Гурьев облысы дүниеге келді. Руы Есентемір, Бердімбет бөлімі Кіші жүзден тараған. [1]
1956-1958 жылдары Гурьев мұнай техникумында оқыды
1958 жылы жаңадан ашылған Жаңасу алаңындағы сейсмикалық отрядтың дала геодезиясына техник болып орналасады. Мұнан кейін Қызыладыр, Теңге, Қансу аймағындағы экспедициялық зерттеулерге қатысады.
1962-1967 жылдары Мәскеудегі И.М.Губкин атындағы мұнай-газ институтының геологиялық барлау факультетінде оқыды
1967-1973 жылдар алты отрядтан тұратын дала партиясын бастығы (үш сейсмикалық және үш гравиметрлік)
1973-1977. 35 жасында Гурьев геофизикалық экспедициясын басқарды.
1977-1995 жылдары далалық сейсмикалық партия бастығы, «ЕмбіМұнайГеофизика» ААҚ-ның тете-президенті, кейіннен президенті болды.
1999-2002. "Ембагеофизика" ЖШС президенті
Еңбек және қоғамдық қызметі
өңдеуПартия бастығы Д.Хасановтың жетекшілігімен Тайсойған аумағынан бір қатар құрылымдар, оның ішінде Уаз, Бажыр және Қондыбай мұнай кен орындары анықталды.
1989 жылы Д.Хасанов басқарған партия Каспий Қайранының құрылымын, геологиялық қорын анықтады. Бүл солтүстік Каспий кең көлемдігі геофизикалық жұмыстың негізіне айналып Қазақстанкаспийшельф құрылды.
Ол геологиялық барлау арқылы 154 терең бұрғылау алаңын, мұнай мен газ өндіретін ұжымдарға табыстады, мысалы Масабай, Айранкөл, Ровное, Матин, Молдабек, Шығыс Мақат, Оңтүстік - Шығыс Новобогат тағы басқа да кен орындары. Бұл күндері сол бұрғыланған 20 ға жуық алаңнан, мұнай мен газ өндіріліп, ел экономикасының дамуына қомақты үлес қосылуда. Ол өлкеміздегі геофизика саласының дамуы мен қалыптасуына айшықты үлес қосумен қатар, 30-дан астам ғылыми мақалалар мен бірнеше танымдық, ғылыми зерттеу және естелік кітаптардың авторы.
Д.Хасановтың бастамасы бойынша есептеу орталығын IBM RISC System/6000 базасында жаңа орталық Omega өңдеу кешені және Oasis интерпретациялық кешені жаңғыртуды бастады. Бұл трестке Shell және Union Texas компанияларымен қатар сейсмикалық барлау жұмыстарына қатысуға мүмкіндік берді [2]
Ол өз саласының майталман маманы ретінде танылуымен қатар, геологтардың тұрмыс жағдайларын ешқашан да естен шығарған емес. Облыс орталығының ыңғайлы жерлерінен көп пәтерлік үш үй мен жатақхана салдырды. Сонымен қатар кең қолтықтық танытып Халықаралық дәстүрлі Мәскеу марафонына, әлем чемпионатына баратын, басқа да жарыстарға қатысатын спортшыларға, «Алдоңғар» спорт кешеніне демеушілік жасады.
Құрманғазы округінен Атырау облыстық мәслихатының депутаты болып сайланды.
Отбасы
өңдеуӘкесі - Сұлтанов Хасан (1890-1975), арасында өте қадірлі, сауатты болған адам, Гурьев қаласынан Астрахань қаласына қарай 120 шақырым жерде Молшағыл деген қыстақта өмір сүріп, Чапаев совхозына қарасты «Заготскот» конторына мал дайындаумен айналысты. Екі кіші інісі Құлмәжит (1903-1945) және Құлбарақ (1905-1942) Ұлы Отан соғысынан оралмады.
Сұлтанов Құлмәжит әскер қатарына 1941 жылы шақырылып Ұлы Отан соғысына басынан аяғына дейін қатысқан. Богдан Хмельницкийдің қызыл ту орденді 12-артиллерия бұзып өту дивизиясының құрамында 2-батареяның миномет оқтаушысы (заряжающий) болған. Жасаған ерліктері үшін “Ерлігі Үшін" (За Отвагу) медалін алған. 1945 жылдың 4 ақпанында болған соғыста қаза тапты. Жерленген жері – Польшаның Познань қаласы.
Сұлтанов Құлбарақ 1939 жылы әскер қатарына шақырылып, Кеңес-фин соғысына қатысқан. Ұлы Отан соғысы басталғанда Украинада 1941 жылдын маусым айында 196 Атқыштар дивизиясының қатарында болған. Осы дивизияның қатарында, ұрыс салып шегініп отырып 1942 жылы Сталинградқа дейін жеткен. Соңғы ұрысқа 1942 жылдың тамыз айында қатысып, Сталинград үшін болған соғыста қаза тапты.
Хасан жақсы өмірді өзгертудің маңыздылығын түсіне отырып қалаға көшіп балаларына жақсы білім алуына үлкен ықпал жасаған. Анасы - Ағиба Тәлтен қызы (1907-2003) - "Ана Даңқы" орденінің иегері. Отбасында үлкен қызы Жібек (1928-1982) және алты ұлдары Охас (1932–1978), Жақсен (1936–2003), Дәуіт (1938–2002), Закария (1940–2002), Пангерей (1942–1984), Салимгерей (1945–2001) тәрбиелеп өсірген.
Зайыбы – Баян Қалимолла қызы. Отбасында ұш қыз, екі ұл дүниеге келген: Нәбия, Майсура, Хамза, Ризабек, Айман
Марапаттары
өңдеуАлғыс хаттармен, құрмет грамоталарымен және медальдармен марапатталған
Қазақстан Республикасының тәуелсіздігіне 10 жыл медалі (2001)
Жарияланымдар
өңдеу- Ануарбек Косанов, Дауит Хасанов. “Бокен би”
- Хасанов Д.Х. "Жолдар мен жылдар". Алматы, Өлке баспасы, 2001. ISBN 9965-599-11-4
- Хасанов Д.Х., Мырзагалиев Д.М., Амиржанов А. "Казакстан мунай геофизикасы". Энциклопедия. Алматы, ТОО "Нефть Казахстана", 2002. ISBN 9965-540-15-6
- Хасанов Д. Х., Мырзагалиев Д.М. “Справочник по геофизическим работам в Западном Казахстане”
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Тұщыкұдык ауылы шежіресі, Алматы 2014, 321 бет. ISBN 978-601-7174-37-8
- ↑ “Прочность и основательность - кредо Хасанова”. Прикаспийская коммуна, Атырау 2002