Екідің-II

 Басқа мағыналар үшін Екідың деген бетті қараңыз.

Екідің-II – Қостанай облысының республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштер тізіміне енген VII-IX ғасырлардан сақталған сәулет өнері ескерткіші. Қазақстанның жалпыұлттық қасиетті нысандар тізбесіне енген.

Екідің-II рәсімдік құрылысы

Орналасқан жері

Арқалық әкімшілігінің аумағындағы Екідің ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 0,5 км жерде, Қараторғай өзені сол жағалауында орналасқан.

Кезеңі

Шамамен VІІ-ІХ ғғ., сондай-ақ ерте темір дәуірі деген тұжырымдар бар.

Тарихи деректер

Екідің-ІІ – бір-біріне салыстырмалы түрде жақын орналасқан екі рәсімдік құрылыстардың бірі. Олардың бұл аймақтың нысандарына ұқсас емес екенін және бір-біріне қатты ұқсастығын ескере отырып, екі құрылым бір күрделі кешенді құрайды деген тұжырымға келуге болады. Дің – дәстүрлі тастан жасалған сфера пішінді құрылыстың далаға тән архаикалық түрі. Дің пішіні бойынша дәстүрлі ежелгі "шошала" – киіз үйдің алғашқы прототипіне ұқсас.
Екідің-ІІ – жергілікті тастан (диаметрі – б м, биіктігі – шамамен 4 м) салынған ірі "киіз үй". Кіреберіс шығысқа бағытталған. Оның мақсаты әлі күнге дейін анықталмаған, бірақ салт-жоралғысы бар екендігі сөзсіз. Орта ғасырдың басында бұл құрылыстар қорғаныс мақсаттарында (байқау мұнаралары) қолданылған деп есептеледі, өйткені олардың орналасуы мен үлкендіктері оларды қолайлы далалық бағдар етеді.
ХҮІІ-ХҮІІІ ғасырларда Екідің-I мен Екідің-II төбелерінің арасындағы алқап ауқымды шайқастардың сахнасына айналғандығы 6елгілі. Жергілікті нанымдарға сәйкес, бұл екі құрылыс, сондай-ақ бұл аймақтың өзі қасиетті мекен. Мүмкін ауданның ерекше рухани мәртебесін "Дің" деп аталатын екі тас конструкция қорғап тұрған шығар.
XX ғасырдың 80-ші жылдарында жергілікті халықтың күші мен құралдары арқасында Екідің кешені өңірдің этникалық маңызды объектілері ретінде жартылай қалпына келтірілді.
Бүгінгі күні Екідің-І және Екідің-ІІ танымал туристік және зиярат ету орындары болып табылады.