Ерекше естен кетпес қызық қайда...

«Ерекше естен кетпес қызық қайда...» - Абайдың 1897 ж. жазған өлеңі. Әрқайсысы 4 тармақты 3 шумақтан тұрады. Ақынның өткен күңді еске алып, ойға кеткен тебіреністі шағын елестететін элегия үлгісіндегі лирикалық туыңды. Автор махаббатты адам өміріндегі ең қызықты дәуренге балайды да, оны тіршілікте тындырған жақсы істер мен өшпес өнегелі өмірдің қатарына қояды. Сонымен бірге сүйіспеншіліктің басты шарты сұлулық емес, парасатты ақыл, таза жүрек, биязы мінез екенін де ескере кетеді. Өмірде бастан кешкен өз қызығың жұртқа жасаған жақсылықтан бір де кем түспейтінін айта келіп, ақын адам өмірінің осындай ізгілік пен сүйіспеншілікке толы болуын жақтайды. Шығарма 11 буынды қара өлең үлгісінде жазылған. Алғаш рет ақынның 1940 ж. жарық көрген толық жинағыңда (2-т.) жарияланған. Басылымдарында текстоликалық өзгерістер кездеспейді. Бірақ барлық басылымдарда: өлеңнің «Бәрінің де қызығын көріп білсек», - деп алынып келген соңғы жолы ақынның 150 жылдық мерейтойына арналған академиялық басылымды әзірлеу үстінде 1907 жылғы Мүрсейіт қолжазбасы бойынша: «Бәрінің де қызығын көріп өлсек», - деп түзетілді. Шығарма бұрынғы жинақтарға Абай аударған М. Ю. Лермонтовтың «Қасиетті дұға» («Өмірден тепкі жесем жазығым жоқ») өлеңінің жалғасы ретіңде қате басылып келді. Кейін 1977 жылғы жинақтан бастап ақынның дербес өз туындысы ретіңде қабылданып, жарияланды.[1]

Өлең

өңдеу

Ерекше естен кетпес қызық қайда?

Жолығатын қыз қайда терең сайда?

Сұлулығын қояйын, мінезі артық,

Ақылды, асыл жүрек, сөзі майда.


Бұл өмір қызығы махаббатпен,

Көрге кірсең үлгілі жақсы атақпен.

Арттағыға сөзің мен ісің қалса,

Өлсең де, өлмегенмен боласың тең.


Жүректен ізі кетпес қызық көрсек,

Жақсылықты аянбай жұртқа бөлсек,

Жақынның да, жардың да, асықтың да,

Бәрінің де қызығын көріп білсек.[2]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Абай. Энциклопедия. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясының» Бас редакциясы, «Атамұра» баспасы, ISBN 5-7667-2949-9
  2. https://bilim-all.kz/olen/488-Erekshe-esten-ketpes-qyzyq-qaida