Есет-Дәрібай кесенесі

Есет-Дәрібай кесенесі – Ақтөбе облысының жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштері тізіміне енген, XIX ғасырда өмір сүрген халық батыры Есет Көтібарұлына (1803-1889) тұрғызылған сәулет өнері ескерткіші.

Есет-Дәрібай кесенесі
Жалпы мәлімет
Статусы	Ақтөбе облысының жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіші
Түрі	киелі нысан
Сәулет стилі	қала құрылысы және сәулет
Орналасуы	Ақтөбе облысы, Шалқар ауданы
Мекен жайы	Аққайтым ауы­лы­нан оң­тү­стікке қа­рай 30 км
Жөнделген уақыты	1993 жыл
Биіктігі
Биіктігі	8 м, мұнараның биіктігі 16 м
Төбесі	күмбезді
Техникалық сипаттамасы
Басқа да өлшемдері	сыртқы өлшемі 7х7 м
Ғимараттың ішкі ауданы	6х6 м
Дизайны мен құрылымы
Сәулетшісі	Оразбай Әділбаев

Орналасқан жері

Шалқар ауданы, Аққайтым ауы­лы­нан оң­тү­стікке қа­рай 30 км жерде.

Кесене сипаты

Кесененің бірінші нұсқасы 1890 жылы төртбұрышты шикі және күйген кірпіштен күмбезбен өріліп, қабырғалары әшекейленіп салынған. Бірақ уақыт әсерімен құлаған. Шалқар өңірі халқының бастамасымен бұл кесене екінші рет, қазіргі заманның сәулет өнерінің талаптары ескеріліп, ұлттық нақышпен 1993 жылы қайтадан салынды. Кесене құбылаға қарағанда оң жағындағысы - інісі Дәрібайдың тамдарынан тұрады. Осы екі тамның ортасында биік шырақ мұнарасы бар. Бұлардың аумағына тас төселген. Әрбір там жанында құлпытастар орнатылған. Есет пен Дәрібай тамдарының әр біреуінің сыртқы өлшемі 7х7 м, ішкі өлшемі 6х6 м, биіктігі 8 м-ден. Олардың бірінші деңгейі 4 м биіктікте, одан жоғары 4 м биіктікте мазардың күмбезі бар. Екі тамның ортасындағы мұнараның биіктігі 16 м. Мұнара бойындағы мрамор тақтаға сол кездегі тарихи тұлғалардың аттары жазылған.
Кесене республикадағы тарихи ескерткіштер қоғамының есебіне алынды. Кесене басында шырақшы тұрады. Ақтөбе облысындағы туристік бағдарға енгізілген. Есет әулие басына барып түнеушілер көп. Бұл кесененің сәулетшісі «Ұран Бақтыбай» баба ұрпағы – Оразбай Әділбаев.