Жалаңқат сауыт

Жалаңқат сауыт- бұрынғы батырлар киген сауыттың бір түрі. Қалың металдан тұтастай соғылып, екі бөліктен (кеуделік пен арқалық) тұрады. Жеңсіз кеудеше пішіндес, белден сәл ғана түсетін қысқа болады. Екі бөлігі бір- біріне бүйірінен топсалар арқылы, иық тұсынан бау, ілгек арқылы бекітіледі. Кейде белінен белбеумен буылады. Қалың теріден де сомдап жасалуы мүмкін. Ондай жағдайда арқа, кеуде тұстарына қосымша болат айналар, мойын мен белге келетін тұстарына темір таспалар жапсырылады. Сақ сарбаздары қабірлерінен осындай сауыттардың тұтас бөліктері шыққан. Әсіресе Жалаңқат сауытты сақтар, сарматтар, кыпшақтар көп қолданған. Мысалы: «Қобыланды батыр» жырында: «Денеге оқты дарытпас, Дәуіт соққан жалаңқат», - деп суреттейді. Еуропалықтар Жалаңқат сауытты «кираса» деп атап, беріктігіне бола ату қаруы жетілгенге дейіп, яғни 18-19 ғасырларға дейін қолданады. Жалаңқат сауыт түркі халықтары арасында 13 ғасырдан кейін қолданыстан шығып қалды.