Жаратылыс ғажайыптары мен шынайы тамашалар

Аджаиб Әл-Махлукат Уә Ғараиб Әл-Мауджудат (“Жаратылыс ғажайыптары мен шынайы тамашалар”) — Закарийа әл-Казвинидің тарихи-географиялық шығармасы. Шығарма моңғолдар тұсындағы атақты Бағдат билеушісі Ата Мәлік Жувейниге (1226 — 1283 жылдары) арнап жазылған. Шығарманың 1-бөлімінде жер асты және аспан әлемі жөнінде айтылып, араб, сирия күнтізбелері, жылнамалар берілген. 2-бөлімінде 7 климатқа бөлінген жер бетіндегі ірі өзен-көлдерге сипаттама жасалып, адамдар, өсімдіктер мен жан-жануарлар жөнінде қызықты мәліметтер келтіреді. Шығармада түрлі түркі тайпаларының тұрмыс-тіршілігі, орналасуы жөнінде тарихи-этнографиялық деректер бар.