Жасушадан тыс асқорыту

Жасушадан тыс асқорыту (внеклеточное пищеварение) — қоректік заттардың жасушалардан тыс қорытудың өзі екі тұрлі болады. Олар: қуыстық ас қорыту және жарғақтық (мембраналық) асқорыту.

  • Қуыстық асқорытуға қарын (асқазан) мен ішектің қуысындағы жын құрамындағы қоректік заттардың қарын мен ішек сөлдері ферменттерінің әсерінен ыдырауын жатқызады.
  • Жарғақтық асқорыту — жасуша плазмолеммасына (мембранасына) жабысқан немесе жарғақ құрамындағы ферменттер әсерінен астың қорытылуы. Аталған ферменттер жасуша бетіне жанасқан қоректік заттарға ғана эсер етеді. Сондықтан, асқорытудың Бұл түрін жанаспалы ас қорыту деп те атайды. Асқорыту процесі кезінде ас құрамындағы күрделі органикалық заттар (протеиндер, майлар, көмірсулар) өздерінің қарапайым құрамына — мономерлеріне (амин қышқылдарына, май қышқылдары мен глицеринге, глюкозаға, фруктозаға) ыдырап сіңіріледі. Жасушадан тыс асқорыту ішекте аяқталады.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Биоморфология терминдерінің түсіндірме сөздігі/ - Алматы: "Сөздік-Словарь", 2009. ISBN 9965-822-54-9