Жатаған ортотрихум

Жатаған ортотрихум (Orthotrіchum laevіgatum) – ортотрихалар тұқымдасына жататын мүк. Қазақстанда Іле Алатауының Кетпен жотасында кездеседі. Шымы бос, үстіңгі қабаты қоңыр жасыл, асты қара қоңыр топырақта өседі. Сабағының биіктігі 1 – 4 см, жапырақтарының ұзындығы 3 мм, ені 0,8 – 1 мм, ұзынша қандауыр тәрізді. Қорапшасының пішіні ұзынша, дөңес, жұқа, сырты тегіс болады. Жапырақты мүктің спорасы бар қауашағындағы тесіктің айналасындағы тісшелері (перистомдары) қарапайым; жұп тісшелері бар; кірпікшелері болмайды. Мүк қалпақшасының сыртын қалың папиллозды қылтандар жапқан. Спораларының мөлшері 15 – 20 мкм, қызыл қоңыр түсті. Бір үйлі өсімдік, споралары арқылы көбейеді. Маусым – тамыз айларында спорасы пісіп-жетіледі. Жатаған ортотрихум – өте сирек кездесетін мүк түрі, сондықтан қорғауға алынып, Қазақстанның «Қызыл кітабына» енгізілген.