Жезқазғанды салушыларға - бірлескен басшылық (мақала)

Жезқазғанды салушыларға - бірлескен басшылық – Қаныш Сәтбаевтың М.Арсеньевпен және Е.Левинмен бірлесіп жазған мақаласы. Мәскеу қаласында шығып тұрған «Индустрия» газетінің 1939 жылы 27 маусымдағы санында жарияланған. Мақала авторлары КСРО халық шаруашылығын дамытудың 3-бесжылдық жоспарына сәйкес, Жезқазған мыс қорыту комбинатының құрылысын жедел бастау міндеті алға қойылғанын айтады. Жезқазған - Кеңес Одағындағы мыс кен орындары жөнінен бірінші орында және ауқымдылығы бойынша да әлемде төртінші орын алады. Мұндағы байлықтың жалпы құндылығы бірнеше млрд. сом ақшамен бағаланады. Жезқазған мысы - Одақтағы ең арзаны.

Жезқазғандағы мыс қорыту комбинатының кұрылысы қуаты жағынан Балқаш комбинатына, яки 50 млн. сом (1933 жылғы есеп бойынша) құрайды. Жоба қуатын игеру барлық технология үрдістерді қарастырғанның арқасында бірнеше есе жылдам орындалады. 1938 жылдың басында съезд шешімі шыққаннан бастап, екі ай ішінде Жезқазған комбинатының құрылысын жобалау мен салуға бұйрық шығарылды. Авторлар осылар жөнінде айта келіп, алайда, бұйрық шыққалы бір жыл өтсе де құрылысқа дайындықтың әлі күнге дейін басталмай отырғанына қынжылыс білдіреді. «Индустрия» газетінде жарияланған мақалаға Мыс қорыту Бас басқармасы бастығының міндетін атқарушы Силуянов іле-шала жауап беріп, авторлар көрсеткен жағдайдың шындыққа жататынын мойындап, мәселенің дұрыс қойылғанын хабарлапты. Бұл мәселе ізінше Түсті металлургия Халық комитетінде қаралып, тиісті шешім қабылданған. Сәтбаевтың 1998 жылы Алматы қаласындағы «Ғылым» баспасынан жарық көрген еңбектері жинағының 1-томына және 2007 жылы Шымкент қаласындағы «Оңтүстік полиграфия» баспа үйінен шыққан шығарылымның жинағының 2-томына енгізілген.