Жетісу казак-орыстары

Жетісу казак-орыстары — Жетісу өлкесін басып алып, отарлау үшін бөлінген Сібір казак-орыстарының бір тобы. Бұлар Жетісуға 1847 ж. келіп орналаса бастады. Өзінің 312 отаршылдық-баскыншылық саясатының тірегі болғандыктан, патша үкіметі бұларға айрықша жағдай туғызды. Жергілікті халықты ғасырлар бойы жайлаған ата қоныстарынан ығыстырып, жайылымды былай қойғанда, кедейлердің шұрайлы суармалы егістік жерлерінен ойып, казак орыстарға 30 десятинадан артық жер алуға ерік берді. Бұлар тартып алған жерлерін өңдеуге сол жергілікті халықтың өздерін жалдап, жын сайын қыруар пайда тауып отырды, бір жағынан мал өсірді. Жыл сайын казак-орыстардың саны, селені көбейді, бұлардың қатарына әскерден босаған солдаттар, Орталық Ресейден келген кейбір шаруалар, қалмақтар кірді. 1847 ж. Сергиополь (Аякөз), 1848 ж. Қапал, 1854 ж. іле, 1855 ж. Үлкен Алматы, Лепсі, Үржар, Көксу, 1858 ж. Софийск (Талғар), Сарқант, Арасан, Қарабұлақ, Надеждинск, 1860 ж. Қаскелең, 1861 ж. Кіші Алматы станицалары (барлығы 14) орнады. 1914 ж. бұлардың саны 34-ке жетті. 1867 ж. казак-орыстардың саны бала-шағаларымен бірге 14648 адам болса, 1914 ж. 54340-қа дейін өсті. 1867 ж. Жетісу казак-орыстары өз алдына әскер тобы болып (екі полк) құрылды, қ. Жетісу бекініс шебі.