Жоңғар тұтасжапырағы

ЖОҢҒАР ТҰТАСЖАПЫРАҒЫ(Нaplophyllum dshungarіcum) – руталар тұқымдасы, тұтасжапырақ туысына жататын көп жылдық бұташықты өсімдік. Қазақстанда Жетісу (Жоңғар) Алатауының оңтүстік сілемдеріндегі тасты беткейлерінде кездеседі. Биіктігі 15 – 45 см. Сабағының төменгі жағы бұтақты. Жапырақтары ұзын, жиегі тегіс. Тостағанша жапырақшалары дөңгелек, тықыр. Күлтесінің пішіні жұмыртқа сияқты, сары түсті. Гүлдері көп емес, сыпыртқы-қылқанды гүлшоғырына топталған. Шілде – тамыз айларында гүлдеп, тамыз – қыркүйекте жемістенеді. Жемісі – ашылмалы қорапша, сырты бұдыр. Сәндік өсімдік. Жоңғар тұтасжапырағы өте сирек кездесетін эндемик түр, сондықтан қорғауға алынып, Қазақстанның «Қызыл кітабына» енгізілген.