Жүнісқан Бүркітбайұлы

Жүнісқан Бүркітбайұлы (1896, Шығыс Қазақстан облысы Жарма ауданы Белтерек ауылы – 1926, сонда) – ақын, Көкбай Жанатайұлының туған жиені, Әріп, Уәйіс, Иманбазар, Көкбай, т.б. ақындардан үлгі алып өседі. Найманның дүлділі.

Есімі айтыс арқылы белгілі болған.[1] Алғашқы өлеңін туған нағашысы, белгілі ақын Кокбай Жанатаевқа арнайды. Жалдап оқытатын мұғалімнен орыс тілін үйреніп жүргенде Николай патшаның суретін мазақтап өлең шығарғаны үшін мектептен қуылады. Жастайынан серілік құрып, той-думанда ел ішінде ән салады, суырып салып өлең шығарады, айтыстарға катысады. Оның есімі осы айтыс арқылы белгілі болған. Өз нағашысы Көкбаймен, Еркөкше Көкеұлы, Иманбазар Қазанғапұлы ақындармен, Жанбатыр деген өлеңшімен айтыстары сақталған. Шекер деген әйел ақынмен арнайы айтысып, жеңеді. "Бай кеткен соң бәйбіше", "Сақып байға", "Құнанбай атаң болса құдай емес", "Қамауда", "Жағыпар болысқа", "Маң төбет", "Мәликеге", "Төртеуінде сегіз жыр", "Төртеуінде сегіз жар", "Менің атым Жүнісқан", "Шідерінің ақауы", "Нүрзи атынан", "Бағила", "Қайран елім", "Бөке кеніші", тағы басқа өлеңдері сақталған. Әдебиет: Қорабаев С., Жүнісқан ақын туралы. "Жұлдыз" №8., 1983; Мұхамедханұлы Қ.Абайдың ақын шәкіртгері, 2-кітап,1995.[2]

Сілтемелер өңдеу

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ энциклопедиясы
  2. Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6