Жұмысшы Және Солдат Депутаттарының Кеңестері

Жұмысшы Және Солдат Депутаттарының Кеңестері– Ресей империясындағы жұмысшылар мен солдаттардың 1917 жылы Ақпан төңкерісі кезінде пайда болған бұқаралық саяси сайламалы ұйымдары. 1905 – 07 жылғы көтеріліс тәжірибесі негізінде құрылған Жұмысшы және солдат депутаттарының кеңестері 1917 жылғы Қазан төңкерісі қарсаңында большевиктік төңкерісті әзірлеу орталығына айналды. 1917 жылы 3(16) – 24 маусымда (7 шілде) Санкт-Петербургте Жұмысшы және солдат депутаттарының кеңестерінің Бүкілресейлік 1-съезі өтті. Съезге шешуші дауыспен 822 делегат, кеңесші дауыспен 268 делегат қатысты. Делегаттар құрамында 105 большевик, 285 эсер, 248 меньшевик, 32 интернационалист меньшевик, 10 “Объединение” тобындағы меньшевик болды. Күн тәртібінде Уақытша үкіметке көзқарас, соғыс, Бүкілресейлік Құрылтай жиналысына әзірлену туралы, ұлт, жер, азық-түлік мәселелері қаралды. Съезд өзінің шешімдерінде Уақытша үкіметті қолдау позициясын ұстанды. Съезд 320 адамнан (оның 242-сі эсер, меньшевик, 58-і большевик) кеңестердің Бүкілресейлік Орталық Атқару комитетін (БОАК) сайлады. 1917 жылы 25 қазан (7 қараша) мен 27 қазан (9 қараша) аралығында Санкт-Петербургте жергілікті өкімет билігі іс жүзінде кеңестердің қолына өткен кезде Смольныйда Жұмысшы және солдат депутаттарының кеңестерінің 2-съезі өтті. Съезге 402 кеңестен келген 649 делегаттың 390-ы большевик, 160-ы эсер, 72-сі меньшевик, т.б. болды. Меньшевиктер, оңшыл эсерлер мен бундшылар большевиктік төңкерісті мойындаудан бас тартып, съезд ашылғаннан кейін одан кетіп қалды. 26 қазан күні кеңестер съезі В.И. Ленин жазған “Жұмысшыларға, солдаттарға және шаруаларға” деген үндеуін қабылдап, бүкіл өкімет билігінің кеңестер қолына көшкендігін жариялады. Съездегі негізгі мәселелер: Кеңес үкіметін құру, “Бітім туралы” және “Жер туралы” декреттерді қабылдау болды. Съезде Кеңес үкіметінің алғашқы декреттері – “Бітім туралы” декреті, “Жер туралы” декреті қабылданды және елді басқару үшін тұңғыш Кеңес үкіметін – Халық Комиссарлары Кеңесін құрды. Оның төрағасы болып В.И. Ленин сайланды. Съезд БОАК-тің құрамын 101 адамнан сайлады, оған 62 большевик, 29 солшыл эсер, т.б. кірді. Съездің 2-мәжілісінде жергілікті жерлерде өкімет билігінің кеңестерге көшкендігі; земствоның тұтқындалған мүшелерін босату; майданда өлім жазасын жою; бұрынғы Уақытша үкіметтің басшысы А.Ф. Керенскийді дереу тұтқынға алу; революцияға қарсы бас көтерушілермен күресу; армияда уақытша революциялық комитеттер құру туралы қаулылар, казак-орыстарға Кеңес өкіметі жағына шығуға және темір жолшыларға темір жол бойында тәртіп сақтауға шақырған үндеулер қабылданды. Кеңес өкіметі орнағаннан кейін Жұмысшы және солдат депутаттарының кеңестері Шаруалар депутаттарының кеңестерімен бірігіп, біртұтас Жұмысшы, солдат және шаруа депутаттарының кеңестеріне айналды.