Жәмшид патша

Ямшид, Жәмшид - ертегілерде есімі аталатын, парсы елінің патшасы. Әбілқасым Фирдаусидің атақты «Шахнамасында» Рүстем батырдың арғы атасы ретінде баяндалады. Қазан төңкерісіне дейін «Жәмшид патша» деген қисса да қазақтар арасында көпшілік ынтыға тыңдайтын шығарма болған. Негізінде мұндай адамның тарихта болуы да мүмкін. Абай Ахмет-Риза медресесінде оқып жүрген кезінде шағатай әдебиетінің ықпалымен жазған «Иузи - рәушан, көзі - гәуһар...» деп басталатын өлеңін де ғашық жүрегінің тоят таппай кемтарлық көріп жүргенін жеткізу үшін, тіпті, бар дүние-мүлкін салса да, сені сонау «Сүлейман, Ямшид, Ескендер» да ала алмас деп, Ямшидтің есімін атайды. Ақын аңыз-ертегілерге сәйкес бүл адамдардың ешнәрседен беті қайтпаған, қуатты тұлғалар екенін ескерткен. Махаббат алдында бұлар да дәрменсіз деген ой тастайды.