Замбези
Замбези - Оңтүстік Африкадағы өзен. Ұзындығы 2660 км, су жиналатын алабы 1330 мың км². Бастауын Конго-Замбези үстіртінен, 1100 м биіктіктен алады. Үнді мұхитының Мозамбик бұғазына құяды[1].
| Замбези | |
|---|---|
| |
| Сипаттамасы | |
| Ұзындығы | 2660 км |
| Су алабы | 1330000 |
| Су ағысы | |
| Бастауы | Конго-Замбези үстірті |
| • Биіктігі | 1500 м |
| • Координаттары | 11°22′13″ о. е. 24°18′30″ ш. б. / 11.37028° о. е. 24.30833° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Сағасы | Үнді мұхиты |
| • Биіктігі | 0 м |
| • Координаттары | 18°34′14″ о. е. 36°28′13″ ш. б. / 18.57056° о. е. 36.47028° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 18°34′14″ о. е. 36°28′13″ ш. б. / 18.57056° о. е. 36.47028° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Орналасуы | |
| Ел |  Ангола Намибия Ботсвана Замбия Зимбабве
|
Географиясы
өңдеуБастауынан Виктория сарқырамасына дейін 1200 км бойы Баротсе жазығын бойлап ағады. Луангинга саласының құйылысынан төмен қарай көптеген сарқырамалар мен шоңғалдар кездеседі.
- Ең ірісі – дүние жүзіндегі аса ірі сарқырамалардың бірі Виктория. Төменгі ағысында аңғары мен арнасы барынша кеңейеді (арнаның ені 5 – 8 км-ге дейін). Шире өзеніне қосылғаннан кейін Мозамбик ойпатын басып ағады да, құйылысында аумағы 8,0 мың км² болатын атырау түзеді.
- Негізінен, жаңбыр суымен молығады. Жазда тасиды. Қыс айларында су деңгейі күрт төмендейді. Жылдық орташа су ағыны 16000 м3/с. Ең ірі салалары Кафуэ мен Луангва. Замбези алабына Ньяса көлі де кіреді.
Өзен су қуаты қорына өте бай, бірақ оның шағын ғана бөлігі пайдаланылады.
- Кариба шатқалында ірі СЭС пен бөгендер (Кариба, Кабора-Басса) салынған. Су мөлшерінің күрт ауытқып тұруы және шоңғалдар кеме қатынасына кедергі келтіреді. Ірі кемелер сағасынан 450 км-ге дейін ғана жүзе алады.
Жағасындағы елді мекендер
өңдеу- Монгу
- Лакалу
- Катима Мулило (Намибия), Сешеке (Замбия)
- Ливингстон (Замбия), Виктория Фолс (Зимбабве)
- Кариба
- Сонго
- Тете
- Лилуи (Замбия)