Израильдегі ЮНЕСКО Әлемдік мұра нысандар тізімі

ЮНЕСКО Әлемдік мұра тізімінде Израильдің 8 нысаны бар (2014 жылғы мәліметі бойынша). Бұл нысанның барлығы тізімге мәдени критерийлар бойынша іліккен^[1]. Сонымен бірге Иерусалим қаласының аймағында тағы бір ЮНЕСКО Әлемдік мұраның 1 мәдени нысаны бар. Бұл нысанды әлемдік мұра тізіміне қосуға Иордания берген^[2] . Бұдан басқа, 2014 жылғы жағдайына сәйкес Израиль аймағындағы Әлемдік мұра тізіміне 17 нысан үміткер ретінде тіркелген^[3], оның ішінде 11 — мәдени, 1 — твбиғи және 5 — аралас критерийлер бойынша.

Тізім өңдеу

Берілген кестеде нысандар Юнеско Әлемдік мұра тізіміне қосылуының хронологиялық тәртібінде орналасқан

#	Аты	Мекені	Жасалған кезі	Тізімге кірген жылы	№	Талаптар
1	Масада (ивр. מסדה‎)	Иудея шөлі (ивр. מדבר יהודה‎)	б.з.б. I ғ.	2001	1040	iii, iv, vi
2	Акко көне қаласы (ивр. העיר העתיקה של עכו‎)	Ортажер теңізінің жағалауы	Финикия қаласының қираған қалдықтары - 1054 ж-дан бастап, Оттоман кезенінің бекеті - XVIII ғ-дан бастап.	2001	1042	ii, iii, v
3	Тель-Авивтағы ақ қала (ивр. העיר הלבנה‎)	Тель-Авив-Яффо	1930-1950-шы жылдар	2003	1096	ii, iv
4	Інжіл төбелері: Мегиддо (ивр. תל מגידו‎), Хацор (ивр. תל חצור‎), Беэр-Шева (ивр. תל באר שבע‎)	Мегиддо, Хацор, Беэр-Шева	Темір дәуірі	2005	1108	ii, iii, iv, vi
5	«Хош иісті жол» (ивр. דרך הבשמים‎)	Негев	б.з.б. III ғасыр — б.з.б II ғасыр	2005	1107	iii, v
6	Хаифа мен Батыс Галилеядағы Бахаилардың ғибдатханалары (ивр. המקומות קדושים לבהאים בחיפה ובגליל המערבי‎)	Хайфа және Акко	XX ғ.	2008	1220	iii, vi
7	Кармель тауының маңындағы Нахаль-Меарот - антропогенез ескерткіштері (ивр. נחל מערות‎)	Кармель тауы	Алғашқы қауымдық дәуір	2012	1393	iii, v

Иерусалим өңдеу

#	Сурет	Аты	Мекені	Жасалған кезі	Тізімге кірген жылы	№	Талаптар
1		Иерусалим көне қаласы және оның дуалдары (ивр. העיר העתיקה של ירושלים ועל קירותיו, араб.: مهد ولادة يسوع المسيح: كنيسة المهد وطريق الحجاج، بيت لحم‎)	Иерусалим	б.з.д. 4 мыңжылдық - қала негізденуі 1535—1538 қалалық дуалдың салынуы	1981	148	ii, iii, iv

Әлемдік мұра тізіміне үміткер нысандар өңдеу

Берілген кестеде нысандар Юнеско Әлемдік мұра тізіміне қосылуының хронологиялық тәртібінде орналасқан

**Әлемдік мұра тізіміне үміткер нысандар**
#	Аты	Орналасуы	Құрылған уақыты	Тізімге кірген уақыты	№
1	Дандағы үш қақпалы дарбаза және Иордан өзенінің басы	Израильдің солтүстік аймағы	—	2000	1469	iv, vi, vii, x
2	Галилеядағы ертедегі синагогалар	Израильдің солтүстік аймағы	б.з.д. I ғ.	2000	1470	iii, vi
3	Иса Мәсихтың және и апостолдардың Галилеядағы саяхаттары	Израильдің солтүстік аймағы	I ғ.	2000	1471	iii, vi
4	Тивериад көлі және көне аймақтар	Израильдің солтүстік аймағы	—	2000	1473	смешанные
5	Хурват Миним	Израильдің солтүстік аймағы	VIII ғ.	2000	1474	iv
6	Арбель (Арбель, Наби Шуайб, Рога Хаттина)	Израильдің солтүстік аймағы	VIII ғ.	2000	1475	смешанные
7	Дгания және Нахалал	Израильдің солтүстік аймағы	1909 1921	2000	1478	v, vi
8	Бейт-Шеан	Израильдің солтүстік аймағы	б.з.д. 5 мыңжылдық	2000	1479	ii, iv, v, vi
9	Кесария	Хайф аймағы	б.з.д. I ғ.	2000	1480	ii, iv, v, vi
10	Ақ мешіт (Рамла)	Израильдің орталық аймағы Рамла	720 жыл	2000	1482	ii, iv
11	Иерусалим	Иерусалим аймағы	б.з.д. 4 мыңжылдық	2000	1483	i, ii, iii, iv, v, vi
12	Махтеш	Израильдің оңтүстік аймағы	—	2000	1486	смешанные
13	Хар-Карком тауы	Израильдің оңтүстік аймағы	—	2000	1488	iii, v
14	Тимна жазығы	Израильдің оңтүстік аймағы	—	2000	1489	смешанные
15	Крест жорықтарындағы бекеттер: а) Монфор б) Бельвуар в) Шато Пелерин г) Арсуф	Израильдің солтүстік аймағы, Тель-Авив аймағы, Хайф аймағы	XII-XV ғ.	2000	1491	iv, v, vi
16	Бейт Шеарим	Хайф аймағы	б.з.д. I ғ.	2002	1643	i, ii, iv, vi
17	Иорданның рифт жазығы, миграциялық жолдары, Хула жазығы	Израильдің солтүстік аймағы	—	2004	1886	природные

Дереккөздер өңдеу

↑ Критерии. Басты дереккөзінен мұрағатталған 29 қазан 2012.
↑ Иерусалим - Израиль мен Палестина мемлекетінің арасындағы даулы аймақ болып келеді, дегенмен де-факто Израильдің меңгеруінде болып, оның астанасы қызметін атқарады. Осы жағдайға байланысты ЮНЕСКО Иерусалимді «нысанда Иордания ұсынған» деп белгілейді.
↑ Tentative (ағыл.). UNESCO World Heritage Centre.

Тағы қараңыз өңдеу

Сыртқы сілтемелер өңдеу

Israel — ЮНЕСКОның ресми сайты: Израильдегі ЮНЕСКО Әлемдік мұра нысандар тізімі (ағыл.)

[1] Критерии. Басты дереккөзінен мұрағатталған 29 қазан 2012.

[2] Иерусалим - Израиль мен Палестина мемлекетінің арасындағы даулы аймақ болып келеді, дегенмен де-факто Израильдің меңгеруінде болып, оның астанасы қызметін атқарады. Осы жағдайға байланысты ЮНЕСКО Иерусалимді «нысанда Иордания ұсынған» деп белгілейді.

[tentative-3] Tentative (ағыл.). UNESCO World Heritage Centre.

[1]

[2]

[3]