Индрикотерий (лат. Indricotherium) - тақтұяқтылар отрядының қазбадан табылған бір тұқымдасы. 3 туысы (Paraceratherium, Indricotherium, Benaratherium) белгілі. Парацератерий туысына жататын "prochorovi" деген түрінің қазба сүйектері Қазақстанда Арал теңізі маңынан ең төменгі миоцен шөгіндісінен табылған. Индрикотерий туысынан "transouralicum" деген түрі Қазақстанда Торғай өзені бойында орта олигоцен шөгіндісінен табылған. Индрикотерийдің биіктігі (шоқтығынан) 4,5 м - ге дейін, басқа керіктерге қарағанда мойыны ұзын, аяқтары ұзын, тік біткен үш саусақты. Мүйізі болмаған. Екі-екіден жоғарғы және төменгі сойдақ тістері (үлкейген күрек тіс) болған. Ағаш бұта жапырағымен, жас бұтақтармен қоректенген. Индрикотерй миоценнің аяғында олигоцен дәуірі басында өліп біткен, және қай мезгілде болса да, тіршілік еткен сүтқоректілердің ішіндегі ең ірісі. Бұл алып керіктің тасқа айналған сүйектері Алматыда Қаз. КСР ғылым академиясының Зоология институтының табиғат музейіне қойылған. Индрикотерий Евразияда олигоценде тіршілік еткен.[1]

Индрикотерий
Қазбалық ауқымы: Олигоцен, 34–23 Ma
P. transouralicum скелеті, Токиодағы Ұлттық табиғат мұражайы
P. transouralicum скелеті, Токиодағы Ұлттық табиғат мұражайы
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Хордалылар
Табы: Mammalia
Сабы: Perissodactyla
Ұлы тұқымдасы: Мүйізтұқымтектестер
Тұқымдасы: Hyracodontidae
Кіші тұқымдасы: Indricotheriinae
Тегі: Paraceratherium
Forster Cooper, 1911
Үлгілік түрі
Aceratherium bugtiense
Pilgrim, 1908
Species
  • P. bugtiense Pilgrim, 1908
  • P. transouralicum Pavlova, 1922
  • ?P. orgosensis Chiu, 1973
Синонимдері
Genus synonymy
  • Thaumastotherium Forster Cooper, 1913
  • Baluchitherium Forster Cooper, 1913
  • Indricotherium Borissiak, 1916
  • Aralotherium Borissiak, 1939
  • Pristinotherium Birkjukov, 1953
  • Caucasotherium Vereschagin, 1960
  • ?Dzungariotherium Xu and Wang, 1973
  • ?Benaratherium Gabunia, 1955
Species synonymy
  • P. bugtiense:
  • Aceratherium bugtiense Pilgrim, 1908
  • Thaumastotherium osborni Forster Cooper, 1913
  • Baluchitherium osborni Forster Cooper, 1913
  • Paraceratherium zhajremensis Osborn, 1923
  • P. transouralicum:
  • Indricotherium transouralicum Pavlova, 1922
  • Baluchitherium grangeri Osborn, 1923
  • Indricotherium asiaticum Borissiak, 1923
  • Indricotherium minus Borissiak, 1923
  • Indricotherium grangeri Chan-Siang, 1962
  • P. orgosensis:
  • Dzungariotherium orgosensis Chiu, 1973
  • Dzungariotherium turfanensis Xu & Wang, 1978
  • Paraceratherium lipidus Xu & Wang, 1978
  • Dubious names:
  • Paraceratherium prohorovi Borissiak, 1939
  • Benaratherium callistratum Gabunia, 1955
  • Indricotherium intermedium Chiu, 1962
  • Paraceratherium tienshanensis Chiu, 1962
  • Paraceratherium sui Ye, Meng & Wu, 2003
  • Paraceratherium yagouense Qiu, Wang & Deng, 2004

Дереккөздер

өңдеу
  1. Қазақ Совет Энциклопедиясы, Алматы 1974,5 том.