Ис­а­тай ба­тыр ке­сенесі

Ис­а­тай ба­тыр ке­сенесіАқтөбе облысының жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінің тізіміне енген сәулет өнері ескерткіші.

Ис­а­тай ба­тыр ке­сенесі
Жалпы мәлімет
Статусы

Ақтөбе облысының жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіші

Сәулет стилі

қала құрылысы және сәулет

Орналасуы

Ақтөбе облысы, Қобда ауданы

Ғимараттың маңыздылығы

киелі нысан

Биіктігі
Биіктігі

11,5 м

Төбесі

күмбезді

Техникалық сипаттамасы
Басқа да өлшемдері

ені 6 м

Дизайны мен құрылымы
Сәулетшісі

жоба жетекшісі Нұрсұлтан Имашев

Картада орналасуы
Ис­а­тай ба­тыр ке­сенесі (Қазақстан)
Ис­а­тай ба­тыр ке­сенесі

Координаттар: 50°05′45″ с. е. 54°39′44″ ш. б. / 50.09583° с. е. 54.66222° ш. б. / 50.09583; 54.66222 (G) (O) (Я)

Орналасқан жері

өңдеу

Қобда ауданы, Жар­сай ауы­лы­нан оң­тү­стік-шы­ғы­сқа қа­рай 8,4 км жерде орналасқан.

Кезеңі, авторы

өңдеу

2014 жыл, жоба жетекшісі Нұрсұлтан Имашев.

Тарихи деректер

өңдеу

Кесене Исатай Таймановтың жерленген орнында орнатылған және оның 225-жылдық мерейтойына арналып салтанатты түрде ашылды. Кесене Шейтсай жерлеу кешені-қорымында орналасқан.
Исатай Тайманов – даңқты қазақ батыры, Кіші жүздің басшысы, ірі саяси көшбасшы және Батыс Қазақстандағы 1836-1838 жылдардағы ұлт-азаттық көтерілістің батыры. Өзінің серіктесі және жақын досы Махамбет Өтемісұлымен бірге халқының азаттығы үшін күресіп, жанын берген.
1991 жылы Исатай батырдың 200 жылдығы аталып өткенде қарапайым ескерткіш белгі орнатылды, бірақ аз уақыт өте батыр ұрпақтары мұнда мемориалды кешен орнатуды ұйғарды. Кесене тұрғызу ұсынысы Атырау және Ақтөбе облысының азаматтары мен Исатай Тайманұлы қоғамдық қорынан қолдау тапты. Құрылыс кезінде елеулі қаржылық көмекті аймақтың мұнай компаниялары мен жеке бизнес өкілдері көрсетті.

Кесене сипаты

өңдеу

Кесененің биіктігі 11,5 м, ені 6 м. Көпқырлы негізгі бөлігінің үстінде дулыға тәріздес күмбез салынған, ал құрылыстың өзі пішіндерінің көркемдігімен және кескінінің бекзаттығымен ерекшеленеді. Кесене ішінде Исатай Тайманов пен оның ұлы Оспанның өмір сүрген жылдары, батырдың портреті және жолдасы Махамбеттің «Арыстан туған Исатай, Дегеніне жете алмай, Арманда өтіп кетті деп, Қиналсаңыз біздерге, Мың сан рахмет сіздерге!» деген өлең жолдары қашалып жазылған.

Қазір Исатай батыр есімі ғасырлар бұрынғыдай құрметтеліп қастерленеді. Исатай Тайманұлы мен Махамбет Өтемісұлының тұлғалары тек халық тарихының маңызды бөлігі ғана емес, сонымен қатар ұлттық азаматтық тәрбиенің де ажырамас бөлігі. Батыр кесенесіне көптеген адамдар зиярат етіп, бейбітшілік пен береке тілеп, ерлер - ерлік, әйелдер - мықты ұрпақ сұрап келеді.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Қазақстанның тарихи-мәдени нысандарының және жаппай зиярат ету орындарының альбомы/ ; ҚР Мәдениет және спорт министрлігі, Қазақ ғылыми-зерттеу мәдениет институты ; [жоба авторы Т. Бекбергенов ; бас ред. А. Р. Хазбулатов]... – Астана : [б. ж.], 2018. - 495 б., суретті; . – Библиогр.: 490 б. . – 100 дана – ISBN 978-9961-23-485-9