Италияндық Ливия

(Итальяндық Ливия бетінен бағытталды)

Италияндық Ли́вия (итал. Libia italiana) (1911-1943) — Африканың солтүстігіндегі Италия патшалығының колониясы. Оңтүстікте Италияндық Ливия француздық Чадпен және Нигермен, британдық Суданмен шектессе, батыста Француздық Алжирмен, ал шығысында Мысырмен шектескен.

Италияндық Ливия
итал. Libia italiana

араб.: ليبيا الإيطالية
Италия патшалығының отары


 

1934 — 1943



 

Ливия туы Ливия елтаңбасы
Астанасы Триполи
Тіл(дер)і араб тілі, италиян тілі, бербер тілі, домари
Діні Католик шіркеуі (ресми), копттардың православ шіркеуі, иудаизм
Ақша бірлігі италиян лирасы
Аумағы 1 759 541 км² (1939 жылы)
Халқы 893 774 (1939 жылы)
Басқару формасы отарлау саясаты
Италия Патшасы
 - 1934 — 1943 III Виктор Эммануил
Генерал-Губернаторы
 - 1934 — 1940 Итало Бальбо
 - 1940 — 1941 Родольфо Грациани
 - 1941 Итало Гарибольди
 - 1941 — 1943 Этторе Бастико
 - 1943 Джованни Мессе
Тарихы
 -  1934 1 қаңтар Триполитания мен Киренаика қосылуы
 -  1939 9 қаңтар Жағалау маңындағы аудандары монополиялардың бөлігі болып кетеді
 -  1943 13 мамыр Италиян отаршылығының аяқталуы
 -  1947 10 ақпан Италиян Ливиясының ыдырауы

Тарихы

өңдеу

Аймақ 1911 жылы Италия-Түрк соғысы нәтижесінде Осман империясынан Италия патшалығына өтті. Алайда Ливияның Сахараға қарайғы аумақтары тек 1920 жылы толықтай жаулап алынды.[1] Италия бірінші дүниежүзілік соғыста Антанта жағында соғысқандықтан, оның колониялары Италияның қол астында қалды. 1922 жылы Италияда төңкеріс болып, фашистік диктатор Бенито Муссолини билікке келді. 1935 жылы ол Ливияны ресми түрде Италияның колониясы деп жариялады. [2]Алайда, ол екінші дүниежүзілік соғыс кезінде Гитлерді жақтауды шешіп, үлкен қателік жасады. 1943 жылы Итальяндық Ливия одақтас Ұлыбритания-АҚШ күштері тарапынан басып алынды. Ливия біраз уақыт бойы оккупацияда болды. 1951 жылы өз тәуелсіздігін алды.[3]

Маңызы

өңдеу

Италияндық Ливия Италияға Жерорта теңізіндегі ықпалын арттыруға көмектесті. Ливияда Италияның теңіз базалары орналасты. Мұнай ол кезде табылмаса да, Ливияда құрма, астық дақылдары өсірілді. Осылайша, Ливия жалпы алғанда ұзақ уақыт бойы Италияның отары болып, оның экономикасын көтеруге көмектесті.

Дереккөздер

өңдеу
  1. Абдумәлік Нысанбаев, Бүркітбай Алағанов [1] = Қазақстан ұлттық энциклопедиясы — Қазақ энциклопедиясы, 1998. — Т. 1. — 719 б. — ISBN 9785898001230, 5898001239.
  2. https://books.google.com/books?id=pmloAAAAMAAJ&q=%D0%98%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D2%9B+%D0%9B%D0%B8%D0%B2%D0%B8%D1%8F&dq=%D0%98%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D2%9B+%D0%9B%D0%B8%D0%B2%D0%B8%D1%8F&hl=kk&newbks=1&newbks_redir=0&source=gb_mobile_search&sa=X&ved=2ahUKEwjw5-SY0cyKAxUjKxAIHSiRHj4Q6AF6BAgIEAM
  3. https://books.google.kz/books?id=U2AWAAAAIAAJ&q=%D0%BB%D0%B8%D0%B2%D0%B8%D1%8F+%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%85%D1%8B&dq=%D0%BB%D0%B8%D0%B2%D0%B8%D1%8F+%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%85%D1%8B&hl=kk&newbks=1&newbks_redir=0&source=gb_mobile_search&sa=X&ved=2ahUKEwitr__R0cyKAxXXFBAIHUfjGpAQ6AF6BAgGEAM