Итшомырт
Итшомырт (лат. Frangula) – қаражемістер тұқымдасына жататын бұта. Еуразия мен Солтүстік Американың қоңыржай белдеулерінде кездесетін 50-ге жуық түрі белгілі. Қазақстанда бір түрі – сыңғақ итшомырт (F. alnus) бар. Негізінен ормандар мен бұталар арасында, батпағы құрғаған жерлерде өседі. Оның биіктігі 3 – 4 м. Тікенсіз сабағы бұтақтанып келеді. Қабығы қызыл, әр жерін ақ дақтар басқан. Ұшы сүйір, жиектері тегіс, сопақша жапырақтары ұзын сағақты, кезектесіп орналасады. Ұсақ гүлі қос жынысты, сары түсті. Тұқымынан көбейеді. Сәуір – маусым айларында гүлдеп, тамыз – қыркүйекте жемістенеді. Жемісі – шар пішінді домалақ сүйек. Олар алғашында қызыл болады да, артынан қараяды. Итшомырт – дәрілік өсімдік. Дәрілік мақсатта, жас бұтақтарының қабығын ерте көктемде, жапырақтары бүршік жара бастаған кезде жинап алады. Қабығының қайнатындысын шемен, геморрой, бауыр, созылмалы тері ауруларын емдегенде, ал тамырының қайнатындысын асқазан және ішекауырғанда ішеді. [1]
| Итшомырт | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Frangula alnus немесе Rhamnus frangula
| ||||||||||||||
| Ғылыми топтастыруы | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| түрлері | ||||||||||||||
|
34 түрі белгілі |
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Қазақстан Энциклопедиясы
«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IV том
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |