Иші

Иші – тері илеу кәсібімен шұғылданатын адам. Ишінің қолынан шыққан терілер, әсіресе, ұсақ мал, аң терілері киім-кешек (тон, ішік, т.б.), тұрмыстық қажеті бар заттар үшін пайдаланылады. Қазақ ишілері тері илеу үшін идің малма, былжыр, кермек деген түрлерін қолданған. Ағаш ыдысқа айран, сарысу, іркіт құйып, оған ұн, кебек, сірке суын қосып, теріні тұтас батырып, мезгіл-мезгіл араластырып илеуді малма иімен илеу деп атаған. Мұндай әдіспен қой-ешкі терісі 6 – 9 күнде, ірі қара терісі 15 – 20 күнде иленеді. Айранға ұн, кебек, шамалы сірке суын қосып, қоймалжың қалыпқа келтірілген иді былжыр дейді. Былжырды терінің іш жағынан жағып, пұшпағына пұшпағын келтіре бүктеп, жылы жерге бірнеше тәулік қойып илейді. Кермек имен илеу әдісімен иленген теріден былғары, жарғақ, т.б. жасау үшін малмаға иленіп жұмсарған теріні пісіріп әрі бояу үшін қолданады. Томар бояу, рауғаштың тамыры, қына, емен сияқты ағаштардың қабығын жуып, кептіріп, ұнтақтап, оған ермен-жусанның бүрін, ашудас қосады. Қазір ишілікпен, негізінен, арнаулы өндіріс орындары шұғылданады.

Сілтемелер

«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IV том