Калория (лат. calor – жылу) жылу мөлшерін есептейтін бірлік. Бір кг қатты, сұйық отын немесе бір текше метр жанғыш газдың толық жанғанында бөлінетін, калориямен өлшенетін жылу мөлтуынды бу бөлінеді. Камерадан арнаулы сорғы арқылы туынды бу шығарылады. Пайда болған карамель массасы вакуум камераның екінші төменгі бөлігіне түседі де, оқтын-оқтын камерадан сыртқа шығарылады. Оның температурасы — 110-120° С. Халықаралық 1 кал = 4,1868 Дж, термохимиялық 1 кал = 4,1840 Дж. Шетелдерде зерттеулердің нәтижелері көбінесе 15 градустық калория (4,1855 Дж) арқылы көрсетіледі.[1][2][3]

Калориялық

өңдеу

Тағамның калориялық мөлшері немесе энергетикалық құндылығы, ол толық сіңген кезде дене алатын энергия мөлшерін білдіреді. Тағамның жалпы энергетикалық құндылығын анықтау үшін оны калориметрде жағып, қоршаған су моншасына бөлінетін жылуды өлшейді. Адамның энергия тұтынуы дәл осылай өлшенеді: калориметрдің жабық камерасында адам шығаратын жылу өлшенеді және «жанған» калорияға айналады - осылайша тағамның физиологиялық энергетикалық құндылығын білуге ​​болады. Сол сияқты кез келген адамның өмірі мен белсенділігін қамтамасыз ету үшін қажетті энергияны анықтауға болады. Кесте осы сынақтардың эмпирикалық нәтижелерін көрсетеді, олардан олардың пакеттеріндегі өнімдердің құны есептеледі. Жасанды майлар (маргариндер) және теңіз майлары 4-8,5 ккал/г тиімділігіне ие, сондықтан олардың майдың жалпы көлеміндегі үлесін шамамен білуге ​​болады.

Тағы қараңыз

өңдеу

Дереккөздер

өңдеу
  1. Қазақ тілі терминдер сөздігі I том
  2. О.Д.Дайырбеков, Б.Е.Алтынбеков, Б.К.Торғауытов, У.И.Кенесариев, Т.С.Хайдарова Аурудың алдын алу және сақтандыру бойынша орысша-қазақша терминологиялық сөздік. Шымкент. “Ғасыр-Ш”, 2005 жыл. ISBN 9965-752-06-0
  3. Полиграфия, өлшеу техникасы, ағаш өңдеу жабдыктары және металл өңдеу техникасы мен технологиясы: Қазақша-орысша терминдердің түсіндірме сөздігі.