Карен Спарк Джонс

Джонс, Карен Спарк (26 тамыз 19354 сәуір 2007) — Британ академиясының мүшесі, қазіргі заманғы іздеу жүйелерінің негізін құрайтын технологияның құжаттардың кері жиілігі тұжырымдамасына жауап беретін Британдық компьютерлік ғалымның ізашары болды. 2019 жылы The New York Times өзінің Overlooked[3] [4] сериясында өзінің некрологын жариялады, Карен Спаркті "статистика мен лингвистиканы біріктіретін жұмыс үшін информатика пионері және осы саладағы әйелдердің қорғаушысы" деп атады[5]. 2008 жылдан бастап оның Ақпаратты іздеу (IR) және Табиғи тілді өңдеу (NLP) саласындағы жетістіктерін мойындау үшін, Карен Спарк Джонс сыйлығы оның бір немесе екі саласында да керемет зерттеулер жүргізген лауреатқа беріледі.

Карен Спарк Джонс
Karen Spärck Jones

Карен Спарк Джонс 2002 жылы
Туған күні

26 тамыз 1935

Туған жері

Хаддерсфилд, Йоркшир

Қайтыс болған күні

4 сәуір 2007 (71 жас)[1]

Қайтыс болған жері

Уиллингем, Кембриджшир

Азаматтығы

Ұлыбритания

Ғылыми аясы

Информатика

Жұмыс орны

Кембридж университетінің компьютерлік зертханасы

Альма-матер

Кембридж универститі

Ғылыми жетекші

Ричард Брейтуэйт[2]

Несімен белгілі

ақпаратты іздеу және табиғи тілді өңдеу бойынша жұмыстарымен, атап айтқанда, оның құжаттар мен мәтіндерді іздеудің ықтималды моделдерімен

Сайты

https://web.archive.org

Жастық шағы

өңдеу

Карен Ид Боалт Спарк Джонс Англияның Йоркшир қаласындағы Хаддерсфилд қаласында дүниеге келген. Оның әкесі химия пәнінің мұғалімі Оуэн Джонс, ал анасы - екінші дүниежүзілік соғыс кезінде Ұлыбританияға көшіп келген норвегиялық Ида Шпарк, 1940 жылы неміс шапқыншылығынан кейінгі соңғы кемелердің бірінде Норвегиядан кетті. Спарк Джонс Хаддерсфилд орта мектебінде білім алды, содан кейін 1953 жылдан 1956 жылға дейін Кембридждегі Гиртон колледжінде тарихты оқып, моральдық ғылымдар (философия) бойынша қосымша бітіру курсын оқыды. Ол компьютер ғылымына ауыспас бұрын қысқа уақыт ішінде мектеп мұғалімі болды.

Мансабы

өңдеу

Спарк Джонс 1950 жылдардың аяғынан бастап Кембридж тіл зерттеу бөлімінде[6], содан кейін 1974 жылдан бастап 2002 жылы, зейнетке шыққанға дейін, Кембридж университетінің компьютерлік зертханасында жұмыс істеді. 1999 жылдан бастап есептеу техникасы және информатика кафедрасының профессоры қызметін атқарды. 1999 жылға дейін ол бірқатар қысқа мерзімді келісімшарттар бойынша жұмыс істеді. Ол қайтыс болғанға дейін компьютерлік зертханада жұмысын жалғастырды. Оның жарияланымдарына тоғыз кітап және көптеген мақалалар кіреді. Оның жарияланымдарының толық тізімін мына жерден табуға болады.

1950 жылдардың аяғынан бастап оның негізгі ғылыми қызығушылықтары табиғи тілді өңдеу және ақпаратты іздеу болды[7] [8]. Оның ең маңызды үлестерінің бірі, 1972 жылғы мақалада ұсынылған Ақпараттық іздеудегі құжаттардың кері жиілігін (IDF) өлшеу тұжырымдамасы болды [9]. IDF бүгінде көптеген іздеу жүйелерінде, көбіне TF-idf өлшеу схемасының бөлігі ретінде қолданылады[10].

1982 жылы ол Alvey бағдарламасына қатыса бастады[11].

Жыл сайынғы Карен Спарк Джонс сыйлығы оның құрметіне аталған[12].

2017 жылдың тамызында Хаддерсфилд университеті өзінің кампусының ғимараттарының бірін оның құрметіне атады. Бұрын Canalside West деп аталатын, Spärck Jones ғимаратында қазіргі таңда университеттің есептеу және Инженерия мектебі орналасқан[13].

Сый-құрметтері

өңдеу

• 2000-2002 жылдары Вице-президент болған, Британ акдемиясының мүшесі ағылш. British Academy [14]

• Жасанды интеллектті дамыту қауымдастығының мүшесі ағылш. AAAI [15]

• Еуропалық жасанды интеллект қауымдастығының мүшесі ағылш. ECCAI [16]

• 1994 жылы Компьютерлік лингвистика қауымдастығының президенті ағылш. Association for Computational Linguistics [17]

Марапаттары

өңдеу

• Джерард Салтонның марапаты ағылш. Gerard Salton Award (1988) [18]

• Ақпараттық ғылымдар және технологиялар қауымдастығынның қызметі үшін марапаты ағылш. ASIS&T (2002)[19]

• Компьютерлік лингвистика қауымдастығы жетістіктері үшін марапат ағылш. ACL (2004) [20]

• Британдық компьютерлік қоғам Lovelace Medal ағылш. BCL (2007) [21]

• Жасанды интеллектті дамыту қауымдастығының Allen Newell марапаты (2006) [22]

• Есептеу техникасы қауымдастығы әйелдер арасындағы Athena марапаты ағылш. ACM (2007)[23]

Жеке өмірі

өңдеу

Ол 2003 жылы қайтыс болған, Кембридждің түлегі, компьютерлік ғалымы Роджер Нидхеммен тұрмыс кұрған.

  1. "Jones, Karen Ida Boalth Spärck (1935–2007), Computer Scientist". Oxford Dictionary of National Biography(online ed.). Oxford University Press. doi:10.1093/ref:odnb/98729. (Subscription or UK public library membership required.)
  2. "Jones, Karen Ida Boalth Spärck (1935–2007), Computer Scientist".
  3. Padnani, Amisha; Bennett, Jessica (8 March 2018). "Remarkable People We Overlooked in Our Obituaries" The New York Times.
  4. "Overlooked No More: Karen Sparck Jones, Who Established the Basis for Search Engines" The New York Times. 2 January 2019.
  5. "Overlooked No More: Karen Sparck Jones, Who Established the Basis for Search Engines" The New York Times. 2 January 2019.
  6. "Computer Laboratory obituary"
  7. Spärck Jones, K. (1972). "A Statistical Interpretation of Term Specificity and Its Application in Retrieval". Journal of Documentation. 28: 11–21. CiteSeerX 10.1.1.115.8343. doi:10.1108/eb026526
  8. Tait, John I., ed. (2005). Charting a New Course: Natural Language Processing and Information Retrieval, Essays in Honour of Karen Spärck Jones. The Kluwer International Series on Information Retrieval. 16. doi:10.1007/1-4020-3467-9 ISBN 978-1-4020-3343-8.
  9. Spärck Jones, K. (1973). "Index term weighting". Information Storage and Retrieval. 9 (11): 619–633. doi:10.1016/0020-0271(73)90043-0
  10. Maybury, M. T. (2005). "Karen Spärck Jones and Summarization". Charting a New Course: Natural Language Processing and Information Retrieval. The Kluwer International Series on Information Retrieval. 16. pp. 99–10. doi:10.1007/1-4020-3467-9_7. ISBN 978-1-4020-3343-8.
  11. "Overlooked No More: Karen Sparck Jones, Who Established the Basis for Search Engines"
  12. "Karen Spärck Jones lecture" Мұрағатталған 26 сәуірдің 2014 жылы.. BCS Academy of Computing. British Computer Society.
  13. "How to find us – University of Huddersfield". hud.ac.uk. Retrieved 20 September 2017.
  14. Obituary Мұрағатталған 27 сәуірдің 2021 жылы., The Daily Telegraph'', 12 April 2007
  15. "Karen Spärck Jones". The Computer Laboratory, Cambridge University. March 2007. Retrieved 2 April 2018.
  16. "Karen Spärck Jones"
  17. "Karen Spärck Jones"
  18. "Gerard Salton Awards". Special Interest Group on Information Retrieval. Retrieved 2 April 2018.
  19. Tait, J. I. (2007). "Karen Spärck Jones". Computational Linguistics
  20. "ACL Lifetime Achievement Award Recipients". ACL wiki. ACL. Retrieved 16 August 2014.
  21. Obituary Мұрағатталған 27 сәуірдің 2021 жылы.
  22. Obituary Мұрағатталған 27 сәуірдің 2021 жылы.
  23. Tait, J. I. (2007). "Karen Spärck Jones". Computational Linguistics