Кендір талшығы

Кендір талшығыкендір тұқымдас өсімдік талшықтарынан алынатын зат. Кендір талшығы кендір паясынан алынады да, сапасына (ұзындығына, жуандығына және түсіне) қарай бөлініп, түту машинасына жіберіледі. Түту нәтижесінде тал-тал ұзын талшықтарымен қатар шатысқан қысқа талшықтар да алынады. Ұзын талшықтардан жіп иіру үшін түтілген кендір алдымен дестелеуіш машинадан, сонан соң 3 – 4 таспа машинасынан, ең соңында созу машинасынан өткізіліп шүйкеленеді. Қысқа талшықтардан жіп иіру үшін олар алдын ала көпсітіліп әрі тазартылып, білікті түту машинасының көмегімен таспаланады. Кендір талшығын иірудің сулап иіру және құрғақтай иіру деп аталатын түрлері бар. Сулап иіру әдісі бойынша шүйке созылар алдында ішіне су құйылған ыдыс арқылы батырылып өткенде, талшық бойындағы желімдік заттар жұмсарып, созылу мүмкіндігі артады. Ұзын және қысқа талшықтардан сулап иірілген жіп дастарқан және мата тоқу үшін өріс және арқау есебінде пайдаланылады. Құрғақтай иірілген талшықтан желкендік мата, брезент, т.б. қалың материалдар тоқылады.[1]

Дереккөздер: өңдеу

  1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IV том