Кесу қаруы

Кесу қаруының ертеде қолданылған екі жүзді, тізу келген түрі – «семсер». Ал сыртына иіліп, қайқы келген бір жүзді қару «қылыш» деп аталады. Қылыштың өте қайқы болып келетін «наркескен», ұшы екіге айырылатын «зұлпықар», шапқанда ауыр болу үшін басы үлкейтіліп, жалпақ жасалынған «алдаспан» деген үлгілері бар. 18-19 ғасырлардан бастап қазақтар басы түзілеу «сапы» аталатын балдақсыз қаруды қолдана бастады.

Қылышты, сапыны салатын қабын «қынап», ал оның белге тағуға арналған бауын «қылышбау» деп атайды. Қынаптар ағаштан жасалған. Олар терімен, матамен қапталып, күміс, алтын және асыл тастармен әшекейленген.

Кесу қаруларының жүзі қысқа келген түрі – қанжар мен пышақ. Жауынгерлер оларды соғыста тек көмекші құрал ретінде пайдаланған. Күнделікті тұрмыста қазақтар ұлттық пышағымен қанжарын міндетті түрде кісе белдікке тағып жүрген. Қанжар, пышақтардың сабы мүйізден, сүйектен, ағаштан жасалып, қыны теріден тігіліп, жалпақ үшбұрышты, төртбұрышты алақанмен біткен.

Дереккөздер

«Сен білесің бе?» энциклопедиясы./Құраст.: Қ.Ж. Райымбеков, Қ.Т. Байғабылова. – Алматы: «Аруна» баспасы. – 700 бет. ISBN 9965-26-407-4