Кешік

Кешік (моңғ. кесік, кезік, кезек; түрікше кешік) – түркі мемлекеттері мен Шыңғыс хан империясындағы билеушінің жеке өзіне бағынатын жасақ, гвардия, күзет әскері. Алғашқыда Кешік әскер құрамындағы әр түрлі дәрежедегі туркаут (торғауыт),кебтеут, хорчи (мерген), даяшы (аспаназы, бауыршы), атбегі (ахташы), т.б. адамдар арасынан таңдап алынды. Олар соғыс кезінде үнемі билеушінің маңайында болып, бейбіт жағдайда үй (орда) күзетшісі қызметін атқарды. 1206 ж. Шыңғыс хан бұрынғы түркі тайпаларынан бір орталыққа біріккен мемлекет қүрғаннан кейін өз кешікгін қайта жасақтап, адам санын 10 мыңға жеткізді. Кешікке мүше қатардағы сарбаздар негізгі әскердегі мыңбасылардан жоғары дәрежеде болды. Соғыс кезінде олар ұрысқа тек хан қатысқан жағдайда ғана шығатын. Кешік жауынгерлері тек ақсүйектер арасынан іріктеп алынды. Олар өзімен бірге бір туысқаны мен он жолдасын әскери қызметке ертіп келуге міндетті болды. Кешіктерді екінші атпен “баїадүрлер мыңдығы” деп атады. 14 ғ-дан бастап Кешіктер Шағатай ұлысында жоғ. сарай қызметтерін атқара бастады. Кейін 15 ғ-да Ресейде Иван Грозный құрған опричнина осы тектес әскер құрылымы болды.