Ким Іль-суң ( кор. 김일성, Ким Ильсо́н) (1912 жылғы сәуірдің 15 – 1994 жылғы шілденің 8) — Солтүстік Кореяның 1948 жылдың басында негізі қаланғаннан бастап 1994 жылы қайтыс болғанға дейін жетекшісі болған саясаткер және әскери қолбасшы. Ол 1948 жылдан 1972 жылға дейін сол елдің бас министрі, 1972 жылдан 1994 жылы қайтыс болғанына дейін елдің президенті қызметтерін атқарды. Сонымен бірге ол Корея Жұмысшы партиясының Бас хатшысы болып қызмет атқарды. Солтүстік Кореяның жетекшісі ретінде ол елдің бағытын марксизм-ленинизм идеологиясынан өзі дамытып шығарған «Чучхе» бағытына өзгертіп, өзінің жеке басына табынуды орнатты. Солтүстік Кореяда оған ресми түрде «Ұлы Көсем» («Видеһан сурйоң» 위대한 수령) деген атақ берілген, ал елдің конституциясында ол «Республиканың Мәңгі Президенті» деп аталған. Оның туған және қайтыс болған күндері Корей Халық Демократиялық Республикасында жұмыс істемейтін күн болып белгіленген.

Ким Іль-суң
김일성
Ким Ир Сен
Ким Іль-суңнің ресми түрдегі портреті
Лауазымы
Ту
Ту
КХДР мәңгі президенті
Ту
Ту
5 қыркүйек 1998 жыл[1]
Ізашары өзі, КХДР президенті ретінде
Ту
Ту
КХДР президенті
Ту
Ту
28 желтоқсан 1972 жыл — 8 шілде 1994 жыл
Ізашары лауазым ұйымдастырылған
Ізбасары лауазым жойылған
мәңгі президент деген атақ берілген.
Ту
Ту
КХДР министрлер Кабинетінің төрағасы
9 қыркүйек 1948 жыл — 28 желтоқсан 1972 жыл
Ізашары лауазым ұйымдастырылған
Ізбасары лауазым жойылған
Ту
Ту
Корея еңбек партиясының бас хатшысы
30 маусым 1949 жыл — 8 шілде 1994 жыл
Ізашары лауазым ұйымдастырылған
Ізбасары Ким Чен Ир
Ту
Ту
КХДР Ұлы көсемі
28 желтоқсан 1972 жыл — 8 шілде 1994 жыл
Ізашары лауазым ұйымдастырылған
Ізбасары Ким Чен Ир
(КХДР Ұлы басшысы ретінде)
Өмірбаяны
Партиясы Корея еңбек партиясы
Дүниеге келуі 15 сәуір 1912 (1912-04-15)
Манкэйдай, Хэйан-нандо, Корея генерал-губернаторлығы,
Жапония империясы
Қайтыс болуы 8 шілде 1994 (1994-07-08) (82 жас)
Пхеньян, КХДР
Жерленді Ким Ир Сен кесенесі, Пхеньян
Туған кездегі есімі Ким Сон Джу
Әкесі Ким Хен Чжик
Анасы Кан Бан Сок
Жұбайы 1) Ким Чен Сук (1940—1949)
2) Ким Сон Э
Балалары ұлдары: Ким Чен Ир, Ким Пхен Ир
қызы: Ким Гён Хи
Әскери қызметі
Қызмет еткен жылдары 19321994 жылдар
Атағы Генералиссимус
Шайқасы Маньчжоу-гоға антижапондық козғалыс
Кеңес-жапон соғысы
Корей соғысы
Қолтаңбасы Қолтаңбасы

Балалық және жастық шағы

өңдеу

Ир Сеннің өмірбаяны аңыз бен түсініксіз жайттарға толы. Сондықтан оның шынайы өмірбаянын білу оңай емес. Ким Сон Чжудің айтуынша, Ким Ир Сен 1912 жылы 15 сәуірде Пхеньянға жақын маңдағы "Намни" (қазіргі Мангёндэ) қыстағында дүниеге келген. Әкесі Ким Хён Чжик ауыл мектебінде мұғалім болған. Анасының аты — Кан Бан Сок. Олардың отбасысы зиялы адамдардан тұрғандықтан, сол уақыттың бас қа зиялылары секілді қарапайым, тұрмыстық жағдайы аздап нашарлау болған. 1964 жылы Жапонияда шыққан бір кітапта оны Чхинчжондағы анасының үйінде дүниеге келіп, Мангёндэ ауылында өскен дейді.

Кимнің есімі және тұлғасы

өңдеу

Ол 2 мәрте КХДР Батыры (1953, 1977), КХДР Еңбек Ері (1956) атақтарын алды. Кеңес Одағы оны 1972 жылы Ленин орденімен марапаттады.

Еңбектері

өңдеу

Ким Іль-суң көптеген кітап болып басылыпжарыққа шыққан еңбектердің авторы болып табылады. Оның еңбектері Корея Жұмысшы партиясының баспасында жарыққа шығады, солардың арасында «Ким Іль-суңның еңбектерінің толық жинағы» және «Ким Іль-суңның таңдамалы еңбектерінің жинағы» деген екі жинақты атауға болады. Оларға Жаңа жыл қарсаңында және басқа да түрлі жағдайларда сөйлеген сөздері де кіргізілген.

Тағы қараңыз

өңдеу

Дереккөздер

өңдеу
  1. Де-факто Ким Ир Сеннің барлық өкілділігі оның өлімімен аяқталды, 8 шілде 1994 жыл. Де-юре ол 1972 жылдың 28 желтоқсанына билік басында.