Кихну (арал)
Кихну (эст. Kihnu) — Балтық теңізіндегі, Рига шығанағындағы ең үлкен арал және Эстониядағы жетінші үлкен арал.
| Кихну эст. Kihnu | |
 | |
| Сипаттамасы | |
|---|---|
| Ауданы | 16,4 км² |
| Ең биік нүктесі | 8 м |
| Тұрғындар (2007 жыл) | 604 адам |
| Халық тығыздығы | 36,829 адам/км² |
| Орналасуы | |
| 58°07′ с. е. 23°58′ ш. б. / 58.117° с. е. 23.967° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 58°07′ с. е. 23°58′ ш. б. / 58.117° с. е. 23.967° ш. б. (G) (O) (Я) | |
| Акватория | Рига шығанағы |
| Ел |  Эстония |
| Аймақ | Пярнумаа |
| Аудан | Кихну |
 Кихну Ортаққорда | |
Тарихы
өңдеуКихну аралы туралы жазба деректерде алғаш рет 1386 жылы айтылған. Мұнда өмір сүрген адамдар туралы алғаш рет 1518 жылы жазылған. Дегенмен, археологиялық қазбалар аралдағы алғашқы қоныстардың кем дегенде 3000 жыл бұрын пайда болғанын көрсетеді. Мұнда тұратын адамдардың негізгі кәсібі балық аулау мен аңшылық болды. Мұнда ежелгі тұрғындар итбалық аулаған деген болжам бар.
Кихну аралының аумағында төрт шағын ауыл бар: Лемси, Линакула, Роотсикула және Сяаре. Ұлттық халықтық дәстүрлер сақталған. Эстонияның басқа бұрыштарынан айырмашылығы, Кихнуда бүгінде дәстүрді сақтайтын жарқын Ұлттық киім киген әйелдерді кездестіруге болады. Әйелдер мұндай киімдерді күйеулері теңізге және балық аулауға барған кезде көптеген жылдар бойы күнделікті өмірде киіп келген.[1]
Сипаттама
өңдеуАуданы 16,4 км2 (6,3 шаршы м). Аралдың ұзындығы - 7 км (4,3 миль) және ені 3,3 км (2,1 миль), ең жоғары нүкте теңіз деңгейінен 8,9 метр (29,2 фут) биіктікте. Арал Эстонияның Пярну округіне жатады. Көршілес аралдармен бірге ол 16,8 км2 (6,5 шаршы миль) аумағы бар елдегі ең кішкентай муниципалитеттердің бірі Кихну округін құрайды.2007 жылғы ақпарат бойынша Кихну аралында 604 адам тұрады, олардың 69-ы бастауыш сынып оқушылары. Кихнудың тұрғынының басым көпшілігі әйелдер. Оны кейде "әйелдер аралы"деп те атайды.[2]
Арал тұрғындары
өңдеуАралдың ер адамдары ұзақ уақытқа балық аулау үшін теңізге кеткендіктен, әйелдер аралды басқарып, қолөнер, би, ойындар мен музыканы қамтитын аралдың мәдени мұрасының қамқоршысы болды. Музыка аралдың дәстүрлерінің ерекше маңызды бөлігі болып табылады және қолөнермен, діни фестивальдармен және басқа да мерекелермен бірге жүреді. Ою-өрнектермен және ашық түстермен безендірілген дәстүрлі киімдер сақталған. Кихну тұрғындары эстон тілінің диалектісінде сөйлейді, ол кейде жеке тіл болып саналады және швед тілінен көптеген элементтерді қамтиды.
2003 жылы 7 қарашада ЮНЕСКО Кихну мәдени кеңістігі мен дәстүрлерін адамзаттың ауызша және материалдық емес мұрасының аса көрнекті туындысы деп жариялады.[3][4]
Кихнудың көрікті жерлері
өңдеуКихну аралында туристер үшін барлық жағдайлар бар - мұнда туристерді қабылдайтын кемпингтер, қонақ үй т.б. орналасқан.
Кихну тарихи-өлкетану мұражайы. Мұражайда Кихну аралының халқының көне дәуірдегі тарихын, көптеген фотосуреттер, Кихну тұрғындарының тұрмыстық заттары мен құралдары, ұлттық киімдер мен жиһаздарын көруге болады.
Ауыл мәдениеті орталығы. Бұл орталықта аралда билік ететін дәстүрлер мен әдет-ғұрыптар туралы айтылады. Кихну үйлену тойының бейнесін көру өте қызықты.
Әулие Николайдың Кихну шіркеуі. 1784 жылы салынған Кихну шіркеуі бірнеше православие шіркеулерінің бірі болып табылады. 1846-47 ж. Кихнустар толығымен дерлік православие дінін қабылдады, Николай I патшаның бұйрығымен лютерандық шіркеудің ғимараты православие шіркеуіне берілді.
Кихну шамшырағы. Кихну шамшарағы аралдың ең оңтүстік шыңында, Питкян мүйісінде орналасқан. Маяк 1864 жылы Англиядан бөлшектеліп, сол жерде қайта құрастырылып әкелінді. Маяк ақ түсті, пішіні конустық және фонар бөлмесі мен балконы бар. Жарықтың теңіз деңгейінен биіктігі 31 метр, жер деңгейінен 21 метр.[5]
Галарея
өңдеу| Кихну жағалауы | Арал жағалауы | Кихну шамшырағы | Кихну мұражайы және шіркеуі | Ескі деревня |
|---|---|---|---|---|
| |
 |
 |
 |
 |
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Кихну https://triptoestonia.com/ostrova/kihnu/
- ↑ Кихну, Эстония https://ermakvagus.com/Europe/Estonia/kixnu-rus.html
- ↑ Женское царство — остров Кихну в Эстонии https://bigpicture.ru/zhenskoe-czarstvo-ostrov-kihnu-v-esto/
- ↑ Эстонские амазонки: остров Кихну, где правят женщины Источник: https://travelask.ru/blog/posts/13112-estonskie-amazonki-ostrov-kihnu-gde-pravyat-zhenschiny
- ↑ Зацелованные эстонским солнцем. Часть вторая. Остров Кихну. http://www.tourblogger.ru/blog/zatselovannye-estonskim-solntsem-chast-vtoraya-ostrov-kikhnu.html Мұрағатталған 28 мамырдың 2023 жылы.